इकडून तिकडून - 12

In these fourteen random episodes RR takes us through various thoughts and places at his own pace. Always delightful and always endearing, come, look through these kaleidoscopic narrations.

अयितवार सोमवारा पक्षा लांब एकोणीस सत्तराच नंखर मागे-पुढल॑ काळ. आरार डेल्हींत नौरोजी नगरांत वडील बहिणीच घरांत होता. तेम्हा अस्कीन दूध शीशेंत येईल. अरुणोदि जाऊन घेईंगून यांव॑. पुर्नातेला म्हैशीच दूध घेणे दंडक. बाजू असाच राज नगर म्हणाच ठिकाण  भरून दूधवाले होते. गाय म्हैश भरून असेल. नित्ते (नित्य) पाष्टे दिवस उगाच पुढे (उगापुढे) जाऊन दूध घेईंगून येणे. (बंडि नंखर वाट बदलते - ते गाय म्हैशीच गोठा होतते ठिकाणेच अत्ता भिकाजी कामा प्ळेस म्हणून आलाहे. थोर थोर कार्यालय अस्कीन येऊनगेल॑. कोणीन पातेदनात एथ॑ गाय म्हैश  बांधूनघालत होते म्हणून). बंडि पुन्हायीन वाट बदलते (अत्ता अलिकडे सरकार पशूला अस्कीन - गाय, म्हैश, बैल वगैरा - मांसाकरतां विकतने म्हणून सांगिट्लेह्त॑. बक्रा, डुक्र, कोंबड॑ काय पाप करले ? म्हैश वांसरू घाट्लतर, बायको-वांसरू झालतर संतोषान वाढिवतील ; दादिगा-वांसरू म्हणजे त्यला खायाला पीयाला काहीं देनात॑. तीन चार दिवसांत तेच होऊन प्राण सोडूनटाकेल. सरकार काय कराला होईल, सांगा प्हावम्हणे ?) बंडि पर्तून बरोरल॑ वाटेला येत॑. पाष्टे दूध आणाला जाताना अण्खीएक दादिगा येतील, अरवे, भरून वाचलतेने, कोण्तकी समाचार बीरोंत काम करणार. तेनि बोलाच अर्ध आरारला समजना. असलतरीन, डोस्के (डोई) हलिवत असेल॑. दोघदने कार्यालयांत्सून पर्तताना एकच बस्सांत येतील. गणीरशी - कांसाच पात्र खाले पडलतर शब्द होईलकी, तसलते घसांत - अरवेंत बोलतील॑. "मांग मडयन, बस्सले उक्कांदु सिगरेट कुडिक्करान पारु, उदैक्कणुम", "एन्नम्मो कंड्रावि एल्लाम सापिट्टु बस्सले उक्कांदु कुसु विडरान पारु, नात्तम सहिक्कल्ले", "एन्न षोक्का ड्रेस्स पण्णिट्रुक्कान पारु, कोट्टु, सूट्टु, टै एन्नु, नालु वार्तै इंग्ळीषिले पेश तेरियादु, ओरु पैसावुक्कु प्रयोजनम इल्ले", वगैरा वगैरा. आरारला तो भें, कोणतरीन माराला येऊनजातील म्हणून. ते दादिगा दूधाला जाताना "अयितवार सोमवारा पक्षा लांब आहे" (Sunday is longer than Monday) म्हणतील. आरारला काय म्हणतात म्हणून समजना, असलतरेन डोस्के हलिवेल. घडीघडी अस॑ सांगतील. आरारला तेनि काय सांगतात म्हणून विचाराला संकोच. (आरारला ते काळांत अस्कीन नंकर डोस्के - डोई - जाड. केंस भरून असेल, शाळेंत चोखोट नाव - पांचवी पतोरी खेडेगांवांत मुनसिफ़ाच भाचा, त्यज विना "साखरीच यंत्र - कारखाना - नाहीते गांवांत इप्पीच फुलेच साखर॑" म्हणास्क, तो एकलाच  ब्राह्मण पोर, बाकि अस्कीन जमीनांत काम करणारांच लेंकरे, विचारांव का ! थोर शाळेंत ? पंतोजी लोकांना घरच॑ भाजीपाला, तांदूळ, दाळ, मिर्शिंगा, चिंच, कोवरेच तेल (खोब्रेच तेल) वगैरा देऊन देऊन दंडक. पुर्नातेला पंतोजी लोक दुपारच॑ वेळ जेवाला घराला जायाला आरारच॑ सैकल पह्जे. वाचणे ? तेवढ॑ उणे नाही, शेवटोरि पह्यिल तीन पोरांत एकला असेल. कार्यालयांत ? तोच पह्यिल दक्षिण भारतीय ते कार्यालयांत. पोणावांटादन पाकिस्थानांत्सून पळून अलतेने, वाचणे ? त्यांच वाचलतेच प्रमाणपत्र (हे काळच॑ नहो) तेथले लोके जळिवूनटाकले म्हणून भरून वाचलास्क, उणे वये म्हणून एक प्रमाण पत्र (affidavit) दाखिवून कामांत मिल्लतेने (भारत देश स्वतंत्र होऊन पंध्रा वर्षेच झाल होत॑) स्वय पुराण झाल का ? अत्ता अयितवार सोमवार म्हणतात की, काय सांगतात ? एकादा अयितवार घरांत बसून वेळ हळ्ळु जात॑, सोमवार कामाला जातामळे वेळ पळून जात॑ म्हणतात की ? कसाला पर्तून पर्तून सांगांव॑ ? एक दिवस कळूनगेल॑. "एंन्ना, सट्टैक्कु वेळिये बनियन तेरियुदु. ओन्नु, बनियन सिन्नदा इरुक्कणुम, इल्ले, बनियनै उळ्ळे विट्टु वेट्टि कट्टिकणुम" म्हणून सांगूनटाकले. फू, तेवढेचका !   (Re-written in DM script by ARV) 18-06-2017

Aithvaara somvaaraa bachchaan laamba Aekkonvees saththaraacha nankara maaga pudla kaala. rr Delheentha Nauroji Nagaraantha vadeel bahineecha gharaantha hotha. Themma askin dhoodha sheeshaantha yeila. Arnodhi jaavun geingun yaanvan. Purnaathaala maiseecha dhoodha gena dhandaka. Baaju asaacha Raj Nagar manaacha tikaana barun dhoodhwale hothe, gaaye maise barun asala. Niththe paashte dhivasa ugaa puda jaavun dhoodha geingun yena. (Bandi nankara vaata badhaltha - Thae gaaye maiseecha ghota hothathae tikaaanacha aththa Bhikaiji Cama Place manun alaaye, thora thora kaaryaalaya askin yevun gela. Konin paathera jaaynaatha heththa gaaye maise baandhun gaalatha hothe manun). Bandi punaayin vaata badhaltha (aththa alikada sarkar pashula askin - gaaye, maise, baila vagairah - maamsaa karthaan vikthaane manun saangitletha. Bakra dukra kombda kaaye paapa karla? Maise vaansru gaatlathra baiko vaansru jaalthara santhoshaana vadivtheela; dhaadhiga vaansru manje thyaala khaayaala​ pyaala kaayin dheenatha. Theene chaar dhivasaantha thaechagun praan soduntaakila, sarkar kaaye karaala hoila, saanga paavumna?) Bandi parthun barorla vaata yetha. Paashte dhoodh anaala jaathaana aniki aeka dhaadhiga yethila, arave, barun vaachalthane, konthki Samaachaar Bureauntha kaam karnaara. Theni bolaacha ardha rraala samjana, asalthirin doska (doyee) alivatha asala. Doga dhane kaaryaalayaanthasun parthathaana aekacha bussaantha yethila. Ganeersi - kaansaacha paathra kalle pallathra sabdha hoilki thasaltha - gasaantha aravaantha bolthila, 'Maanga madaiyan, busslae ukkandhu cigarette kudikkiraan paaru, udhaikkanun', 'ennennamo kandraaviyellam saapptuttu busslae ukkandhu kusu vidraan paaru, naaththam sahikkalle', 'enna shoakkaa dress pannitrukkaan paaru, koattu, soottu, tieyinnu, naalu vaarththai Englishle paesath theriyaadhu, oru paisaavukku prayojanam ille', vagairah vagairah. rraala tho bhen, konthirin maaraala yevunjaathila manun. Thae dhadhigaa dhoodhaala jaathaana 'aiththa vaara somvaaraa bachchaan laamba ahe' (Sunday is longer than Monday) manthila. rraala kaaye manthaatha manun samjana, asalthirin doska alivala. Gadi gadi asa saangthila. rraala theni kaaye manthaatha manun vichaaraala sankocha (rraala thae kaalaantha askin nankara doska - doyee - jada, kesa barun asala, shaalaantha chokkota naanva - paanchveen pathori kheda gaanvaantha Munsifaacha baacha, thyaaja vina saakreecha yanthra - khaarkhaana - naahitha ghaavaantha ippeecha phulaacha saakare manaaska, tho aeklaacha brahmamana pora, baaki askin jameenaantha kaam karnaaraancha lenkra, vichaaraavanka! Thor shaalaantha? Panthoji lokaana gharcha baaji paala, taandula, dhaale, mirsinga, chincha, kovaraacha thaela vagairah dhevun dhevun dhandaka. Purnaathaala Panthoji loka dupaarcha vela jevaala gharaala jaayaala rraacha cycle pajje. Vaachna? Thevda una nahi, sevtori shaalaantha payilla theen poraantha aekla asala. Kaaryalayaantha? Thocha payilla dakshina bhaarathiya, thae kaaryalayaantha. Ponaavantaa dhane Pakistanaanthasun palun althane, vaachna? Thyaancha vaachalthaacha pramaana​ pathra (ae kaalcha naho) theththala loka jalivuntaakle manun barun vaachlaaska, una vaya manun aeka pramaan pathra (affidavit) dhaakivun kaamaantha millathane (Bharatha desa swathanthra hoon pandhra varshacha jaalotha). Swaya puraana jaalaka? Aththa aithvaara, somvaaraa manthaatha ki kaaye saangthaatha? Aekaadha aithvaara gharaantha basun vela allu jaatha, somvaara kaamaala jaathaamala vela palun jaatha manthaatha ki? Kasala parthun parthun saangaanvan? Aeka dhivasa kalungela, 'aenya, sattaikku veliye banian theriyudhu, onnu banian sinnadha irukkanum, ille banianai ulle vittu vetti kattikkanum' manun saanguntakle. Phoo, thevdachaka! 18-06-2017