|
श्रीमदजयतीर्थ
(टीकाचार्या) ह्यंच जीवकथा अणी त्यंच पूर्व अवताराच विषय
(उल्लेखन
: श्री टी.एस. राघवेन्द्रन, डॅ. व्यासनकेरे
प्रभंजनाचार्या, डॅ. बी.एन.के. शर्मा अणी श्री कोटरे श्रीनिवासराव
)
·
हे लेखाच मुख्य भाग बंगळूर नरहरी
सुमध्वा ह्यंचकडून.
·
हे लेखांतल॑ विषय व॑र सांगट्लत॑
लेखकांच वेगळ॑-वेगळ॑ पुस्तकांत्सून काढलाहे, अणी मूल अर्थ
तांबरपर्णी सेतुमाधवन वेंकटपती अणी मंजुनाथ द्वारकनाथ ह्यंच प्रकार.
आचर्या
मध्वांच हृद्कमल उघडून गंभीर भाषांत अम्हाला श्रीमदजयतीर्थ (यांस "टीकाचार्या"
म्हणूनपणीं भव्यांत सांगतों) दाखिवलाहेत॑.
ह्यंच एकएक गोष्टालीन, तसच, एकएक वाक्यालीन
गाढ अर्थ आहे. प्रत्यक्षादि प्रमाण देलत्यामळे कोणालीन कद्दीन टीकाचार्यांच वचन तिरस्कार
कराला होईना. गुरु मध्वाचार्याच खर॑ उद्देश हेनी अम्हाला बरोर कळिवलाहेत॑. ह्यंच
झळकाच गोष्ट अम्च॑ कामितार्थ (आग्रह) पूरा करून द्याच कामधेनूच॑ म्हणाम॑.
सगळ आग्रहीं
शमन करलत॑ हे योगीन्द्राला मी कद्दीन साष्टांग नमस्कार करतों. श्रीमधानंदतीर्थ भागवत्पादाचार्यांच
गूढ अणी अगाध विचार अम्हाला ग्रहण करांव म्हणजे श्री टीकाचार्यांच टिप्पणी वाचून
त्यांत संपूर्ण होऊन लयन करनास्क॑ कद्दीन होईना. श्री पूर्णबोधांच सर्वमूल ग्रंथांच
सारार्थ टीकाचार्यांच टिप्पणी वाचून कळींगनास्क॑ समजणे म्हणजे, हिमालय पर्वत पांय नाहीत॑ एक मनुष वेघून वलांडास्क॑, अस सांगूया. श्री टीकाकृतपादमुनीच टिप्पणी मुखांतरच अम्हाला आचार्या मध्वांच
हृदयांतल॑ अमृताच सुगंध अणी रूच आस्वाद कराला होईल॑. तत्ववादाच महापंडित श्री श्रीपादराजा,
श्री व्यासराजा, श्री वादिराजा, श्री विजयीन्द्र, श्री राघवेन्द्र असलत॑ महान यतीन्द्र
प्रत्येकदनीं श्री जयतीर्थ यांच महाग्रंथाला नमन केलाहेत॑.
टीकाचार्याच
विनय, निर्मल॑ अणी निष्कलंक भावनाच पांडित्य पाह्ताना
कोणालीं त्यंच व॑र अपार बहुमान वाटेल॑. जयतीर्थमुनीच लेखचातुर्य गंगा नदीच प्रवाह
समान म्हणूया. गोष्टांच स्पष्टपण॑ अंधार रात्रीच पूर्णचन्द्र समान म्हणूया. एक एक
गोष्टाचीं बरोरल॑ अणी योग्य प्रयोग, तर्कशास्त्राच अगाध प्राविण्य
अणी वाकचातुर्य हे अग्गीन अम्हाला अनुभव होईलतरीन न्याय-सुधाच संपूर्ण सार पूर्ती
समजणे अम्च॑ बुद्धीला होईलका, हे संशयच॑. त्यंच वाक्वाद,
अपार सूष्मदृष्टी हे अग्गीन अम्हाला अनुभव करालच होईल॑. जयतीर्थ मुनी
आचार्य मध्वांच अगाध आत्मवैभवाच अवतार रूप म्हणून सांगणे खर॑.
"टीकरायरु",
"टीकाचार्यारु" अणी "टीककृतपादरु" अस अस नावांत॑
प्रसिद्ध झालत॑ जयतीर्थरु अम्च॑ श्री मध्व-संप्रदायाच सहावां पीठाथिपती होते. द्वैत
वेदांतांत॑ श्री जयतीर्थरुच देणगी निरंतर राहील॑. टीका सांगणेच शैलींतकी,
मध्व तत्ववाद पालन करणेंतकी दुसर॑ कोणीन ह्यंच सम नाही. ह्यंच काळाच
नंतर॑ आलते ग्रंथ, टीका, व्याख्य हे अग्गीन
जयतीर्थ लिव्हलते ग्रंथांच आधारांत आहे. "टीकाचार्या" म्हणून नाव यांस
हे करतां मिळ्ळ॑.
टीकाचार्यांच
जीवचरित्र :-
·
पूर्वाश्रम नाव - दोंडु रघुनाथ
पंत
·
बाईल - भीमाबायी
·
सन्यासाश्रमाच काळ -
1364-1387
·
वृंदावन॑ - मलखेड
·
नदी - कागिनी बेण्णेतोरे संगमा
·
आश्रम गुरु - श्री अक्षोभ्यतीर्थ
·
आश्रम शिष्य - श्री विद्याधिराजा
अणी श्री व्यासतीर्थ
·
विद्या गुरु - श्री अक्षोभ्यतीर्थ
·
आराधना - आषाढ कृष्ण पंचमी
·
अडनाव - देशपांडे
·
अंश - इन्द्रांश
·
आवेश - शेष देवरु
·
तपसाच स्थळ॑ - यरगोळा गुहा
·
विद्यानुग्रह - भारती देवी
·
सम-काळाच प्रसिद्ध यतीं अणी राजा
- अक्षोभ्यतीर्थरु, विद्यारण्यरु, पेजावर
मठाच विजयध्वजतीर्थ, श्रिंगेरि पीठाच वादीन्द्र, देल्हीच सुल्तान फिरोज़ शाह
·
बाल्य काळाच शिक्षण - घोडा सवारी, खड्ग युद्ध, इषोब-शास्त्र, व्यवस्था-शास्त्र
·
वैराग्याला प्रेरणा देलते वाक्य
- श्री अक्षोभ्यतीर्थांच "किं पशु पूर्वदे:"
·
पूर्व जन्म - आचार्य मध्वाला सेवा
केलत॑ वृषभ (बैल)
·
श्री विद्यारण्यांला दाखिवलत॑
ग्रंथ - आचार्य मध्वांच "प्रमाण लक्षण" हेजव॑र लिव्हलत॑ टीका
·
श्री विद्याध्वज ह्यंचकडून मिळ्ळत॑
आहेर - "पाद रत्नावळी" हे भागवत व्याख्यान
·
तंत्रसाराच व्याख्यान -
"पद्यमाला"
·
गीता तात्पर्याच टीका -
"न्याय दीपिका"
·
दुर्गा अणी सरस्वतींच आहेर - घंटा, अणी पानांत लिव्हलाव॑र पुसाला सुपारी
·
उप-कुलपती - बौध महाविद्यालय, गुजरातच कामदेव राजाच आग्रहाप्रकार
·
प्रमाण लक्षण टीका - "प्रमाण
पद्धती"
·
अनुव्याख्यान टीका - "श्रीमन्न्यायसुधा"
·
वेदावलीच विषय - जगन्मित्यत्व
खंडना
·
पद्मालयाच विषय - भगवद्पूजा पद्धती, तंत्रसार ग्रंथाच आधारांत॑
·
ज्यतीर्थांच व॑र लिव्ह्लत॑ ग्रंथ
- व्यासतीर्थांच "जयतीर्थ विजय" अणी "अनु जयतीर्थ विजय"
अक्षोभ्यतीर्थ
मठाच श्री रघुनाथतीर्थ लिव्हलत॑ "जयतीर्थ विजय". तोरवी नरहरिकवींच कन्नड
ग्रंथ "जयतीर्थ विजय", अस॑ अस॑
यरगोळा
गुहा :-
श्रीमन्न्यायसुधादि
ग्रंथ लिव्ह्लत॑ ठिकाण. यादगीर जिल्लांतल॑ चित्तापुरांतून एक किलोमीटर दूर आहे हे
ठिकाण. पूर्व काळांत॑ शंखमुनीच तपोभूमी होत॑ हे ठिकाण. फार निष्ठांत॑ अणी अपरोक्ष
ज्ञानांत हे विजन स्थळांत बसून जयतीर्थ त्यंच टीका-ग्रंथ अग्गीन लिव्हले. श्री रामचन्द्रतीर्थ
अणी विद्यानिधितीर्थ ह्यांच वृनदावनपणीं हेज जवळेच आहे.
1. यरगोळा
गुहा द्वार - यादगीर जिल्ला, गुलबर्गा जिल्ला
2. सर्प
रूपांत श्री जयतीर्थ इकड बसून त्यंच ग्रंथ पूरा लिव्हले
पूर्व
अवतार :-
1. इन्द्रदेवाच
अंश
2. वाली
(सुग्रीवाच भाऊ). त्रेतायुगांत श्रीरामचन्द्र वध करले
3. द्वापरयुगांत
अर्जुन होऊन उजून श्रीक्रिष्णपरमात्माकडून गीतोपदेश घेट्ले.
|
LIFE HISTORY OF SRIMADH JAYATHEERTHA - TEEKACHARYA & HIS EARLIER
AVATARAS
Original post by rajkhanna2005 in mdmsin.com
(Authors Referred :
Sri T S Raghavendran
Sri Dr. Vyasanakere Prabhanjanacharya
Sri Dr BNK Sharma
Sri. Korate Srinivasarao)
·
The main contents written by
Narahari Sumadhwa of Bengaluru.
·
These views are taken from many
books of various authors above - the essence written by Tambraparni
Sethumadhavan Venkatapathy and Manjunath Dwarakanath
Srimadh-Jayatheertha, also called as Teekacharya with great reverence,
has depicted the heart of Acharya Madhwa.
Sri Jayatirtha’s words are full of gaambheerya. Each word or sentence has
deep meaning. His words can never be condemned as he has given pratyakshaadi
pramaaNaas. More ever it is full of guru Acharya Madhwa’s intentions. As such
it is shining.His words are like kaamadhenu, it gives all our kaamitaartha
(desires).
I always prostrate before the great yogeendra who defeated all his desires.
It would have been just impossible to comprehend, the cryptic and
unfathomable expressions of Srimadh AnandaTheertha Bhagavathpadhacharya,
without surrendering to the magnanimous commentaries of Sri Teekacharya.
Any understanding of Sri Poornabodha’s works without the help of
commentaries of Sri Teekakruthpadha is just like a cripple crossing the
mighty Himalayas. We can smell the fragrance and taste the nectar of Acharya
Madhwa’s heart, only when we humbly take the wings of commentaries of Sri
Teekakruthpadharu. Greatest Exponents of Tatwa-vadha like Sri Sreepadaraja,
Sri Vyasaraja, Sri Vadiraja, Sri Vijayeendra, Sri Raghavendra, each one of
them has bowed their mighty heads at the Great works of Sri Jayatheertha.
Being extremely polite, humble, transparent, one will be spell bound at
the enormous diction he commands. The swift flow of his words comes like
Mighty Ganges. The clarity he possesses is like full Moon in dark Sky. The
precise and aptness of each and every word comes with engineering precision.
The power and depth of his logic flashes like bolt from the blue. The
eloquence of his speech can just be sensed and can never be fully
comprehended. Analysis, arguments and his absolute insight need only to be experienced.
Ultimately, undoubtedly, he becomes the personification of Acharya Madhwa’s
Unfathomable heart.
Sri Jayateereetharu is the sixth Pontiff of our Sri Madhwacharya Peetha
and is popularly known by “Teekarayaru”, “Teekacharyaru” and “Teekakrutpadaru”,
etc.
Teekacharya - In Dwaitha Vedanta the name of Sri Jayatirtharu is always
to be remembered for his contributions. No one is comparable to his style of
writing Teeka and upholding the Madhwa Philosophy. Almost all the Granthaas,
teekaas, vyakyaas that have come after Jayatirtha are based on his Teekaas
only. That is why he is called as Teekacharya.
LIFE HISTORY of TEEKACHARYA
·
Poorvashrama name - Dondo Raghunatha
Pantha
·
Wife - Bheemabai
·
Sanyasashrama Period - 1364-1387
·
Vrundavana - Malakheda
·
River - Kagini + Bennetore sangama
·
Ashrama Gurugalu - Sri Akshobhya
Thirtharu
·
Ashrama Shishyaru - Sri Vidyadhiraja
Thirtharu; Sri Vyasatirtharu
·
Vidya Gurugalu - Sri Akshobhya
Tirtharu
·
Aradhana - Ashaada Krishna Panchami
·
Family Name - Deshapande
·
Amsha - Indramsha
·
Avesha - Sheshadevaru
·
Place of Tapassu - Yeragola Cave
·
Vidyanugraha - Bharatee Devi.
·
Contemporaries -
Akshobhya Tirtharu, Vidyaranyaru, Vijayadwaja
Tirtha of Pejavara Mutt, Vadeendra of Shrungeri
Peeta, Delhi King Firoz Shah Tughlak
·
Childhood Education - learnt Horse
Riding, Khadga fighting, etc, Accounting,
Administration, etc
·
Word which gave him vairagya - “Kim
pashu poorvadhehe: by Akshobhya Tirtharu
·
Previous janma - As an Ox in the
service of Acharya Madhwa.
·
Grantha shown to Vidyaranya - Teeka
for Acharya Madhwa’s PramaNa LakshaNa
·
Vijayadwajaru gave to him -
Bhagavatha Vyakyana “PadaratnaavaLi”
·
Vyakyana for Tantrasara -“Padyamala”
·
Teeka for Geetha Tatparya - “Nyaaya
Deepika”
·
Saying on “Nyayasudha - ” Sudha vaa
paTanIya vasudhaa vaa paalanIya
·
Acharya Madhwa on the ox -
“vyaaKyaasyatyESha gOraaT”
·
Durga & Saraswathi gave him -
GanTa, betel nut to rub after writing on the leaves,
·
Vyasarajaru on Jayatirtharu - “EduraarO
guruvE samaraarE”
·
Other Names - Teekarayaru,
Teekakrutpaadaru
·
Performed as Vice Chancellor - At
Buddhist University in Gujarat as per request of King Kamadeva
·
Pramana Lakshana Teeka - Pramana
Paddati
·
Anuvyakyana Teeka - Srimannyaya
Sudha.
·
Vadavali deals with - Jaganmithyatva
Khandana
·
Padyamala deals with - Bhagavatpooja
paddati as per Tantrasara sangraha
·
Granthas on Jayatirtharu
-“Jayatirtha Vijaya” & “Anu Jayatirtha Vijaya” by
Vyasatirtharu, “Jayatirtha Vijaya” by Sri Raghunatha Tirtha of Akshobya
Tirtha Mutt, “Toravi Narahari Kavi’s kannada Jayatirtha Vijaya”, etc…..
Yeragola Cave :-
This is the place where Sri Jayatirtharu wrote Srimannyaayasudhaadi
granthaas. This is situated in just one kilometre from Chittapura in Yadgir
District. Once upon a time, this Cave was the tapobhoomi of Shanka named
muni.
Jayateertharu used to sit there in the lonely place for writing
commentaries with great patience, knowledge and intense Aparoksha Gnyaana. It
is here on this holy land that majority of his Teekas took birth. Sri
Ramachandra Tirtha’s and Sri Vidyanidhi Tirtha’s Vrundavana also there near
Yeragola.
1. Yeragola Cave entrance, Yadgir District, Gulbarga District
2. Sri Jayathirtharu in the form of a snake in Yeragola Cave where he
used to write all his granthas.
EARLIER AVATARAAS :-
1.He is the amsha of Sri Indra Devaru
2.He was born as Waali, the brother of Sugriva and was killed by Sri.
Ramachandra in Tretayuga.
3.He was born as Arjuna and had Geetopadesha by Sri Krishna Paramathma in
Dwapara Yuga
|
