“During the Morning Rounds” - 8

“During the Morning Rounds” / “पाष्टे टेहलणे करताना” is a series of 11 writings from RR.

My Dakshini Marathi translation / transcribed version is given alongside.

Post - 8

 

Original posts in Roman DM by Rajaram Ramachandran 23-01-2017

Transcribed into DM lipi

Paashte vela chaalun jaathaana....aho aho, kasaalavo palthaantha. Kaaye vo ye chaalun jaathaana manthaana thumi palthon manthaantha! Pallavapuramaanthayin Veedhividanganaanthayin pousayin naahin, Kavericha paaniyin naahithaamala kaapani naahitha hungela, millatha dhoga theega dhanaala kaapumana manje asa palthaanthaki! Yae kaaye Bhaskar TVntha yeyaacha Raja Kooja serial ka, hazaar dhone hazaar episode yeyaala, kaayeki aniki dhone theene episode althra adhika. Asundhe, thumaala avadthni, dhaanaacha kaapani hoynaathra kaaye, udeedha moogaacha kaapani karumna, chaalun jaayaacha kaapani nankara dhivasaala lotun thivtho rr.   Thae kaalaantha aggi, chaalees pannaasaantha, doskaacha kesa vinchiringaacha pani kattaantha karlaasala, daadhigae vinchiringaala laamba nirundha pani, baaikaana aeka gidda rundha pani asala. Thyaaja vina aeka laamba pani, doskaanthala oo kaadaala, vorla patisa laahna paniskayin kalla patisa laamba laamba paniskayin asala, vorla pani vaaate oo kadun kalla patisla panicha madhdhe tivun tak manun sabdha karatha marivaska asala. Kattacha pani vina, maiseeecha singhaantha karlatha pani milala. Maiseecha singha kaatun, gharaa baayaaracha basun thaasun thaasun pani karun dethila. Paranthu gharaanthala soula karaacha baika upayog karnaatha. Themma plastikaacha pani nahotha, nantharacha ala. Konthiri mama loka delheenthasun ki, Poonaanthasun ki althara aeka pani anthila, Jessore pani, manthila. Thae kaalaantha - 1947 pathori Jessore Bharatha deshaantha hotha, thyaaja nanthara Pakistanaala gela, sadhya Bangla Deshaantha ahe. Jessore pani neeta asala. Thyaaja nantharacha plastikaacha pani ala. Thyaanthayin barun vegla vegla naavaantha pani, laahna thora asala. Aththayin yaetha ahe. rr ekonvees saateenthasun aekacha pani, manje kaaye, aekacha naanvaacha pani upayog karatha ahe - Brite manun naanva, Kshavarakaacha pani (Barbers' comb) manthila, vinchiringaala kesa aheki nahiki thae vegla samaachara. Chaar aanela aaramba karun aththa thees rupaye hungela. Aeka patisa rundha asun dhusara patisa nirundha asala.   Thae askin asundhe, aththa kasaala hae panicha kaani? aththa punaayin kattaacha panicha upayoga parthu alaaye. Thae kaalaantha paav aana, ardha anaantha kattaacha pani milatha hotha, aththa sambar dheedsae rupayenthasun vora vora molaala miltha. Thae kattacha pani gaalun vinchiringitlathra kesa thutna, putna manun saangthaatha. rr kaaye karala? Kesa asalthracha ki chintha, thyaala thae Brite panicha puray. Kaaye manthaantha? Kaal chakra kasa pirtha paavaa!   Pani barora, ami askin peeyaacha paaneecha kaaye hishoba? Thae kaalaantha adcha paani, kuntaacha paani, nadheecha paani peetha hothon. Padsa konklaa asnaara paani thaavun peetheela. Madkaantha barun tivun himsa paani peetheela. Thyaaj nantharacha Madrasaantha amcha Marathi Desastha Sri C.H.Krishnamurthy Rao manun Raojee sodhalthae paani bottlaantha gaalun Team manun naanva tivun Shudhdha mineral (dhaathu) paani aaramba karle. Jaathan jaathaan vegla vegla naanvaantha bottle paani, mineral water manun bazaaraantha barungela. Thae kaaye paani ki kaayki, loka gevun peethaatha. Purnaathaala Reverse Osmosis manun aeka. Thyaantha kaaye kaaye rasaayan milthaki kaayki kalna, loka peethaatha. Paayala Shudhdha astha. Jalkaacha askin sona naho manaaska, thae paanintha kaaye kaaye rasaayan millayeki Dhevaalaacha kalala. Kaala chakra pirthaka - aththa adcha paani, borewell paani, nahithra pipaantha yeyaacha paanicha chokkota manthaatha! Adhik paksha thae paani dharun thaavun nivungaalun pivuya. Kaaye manthaantha?   Thevdacha kaapani, sampla

पाष्टे वेळ चालून जाताना............अहो अहो, कसाला हो पळतांत॑ ? काय हो हे चालून जाताना म्हणतांत तुम्ही पळतों म्हणतांत ! पल्लवपुरमांतीन वीदिविडंगनांतीन पाऊसहीं नाही, कावेरीच पाणीहीं नाहीतेमळे कापणी नाहीत होऊनगेल. मिळ्ळत॑ दोघ तीघदनाला कापूम्हणे म्हणजे अस॑ पळतांतकी ! हे काय भास्कर टी.वींत॑ येयाच "राजा कूजा" सीरियल का, हज़ार दोन हज़ार एपिसोड येयाला. अण्खीन दोन तीन एपिसोड आलतर॑ अधीक. असूनदे, तुम्हाला अवडत नाही, धानाच (धान्याच) कापणी होईनातर काय, उडीद मूंगाच कापणी करूम्हणे. चालून जायाच कापणी नंखर दिवसाला लोटून ठिवतो आरार. ते काळांत अग्गीन, चाळीस पन्नासांत॑, डोस्केच केंस विंचिरींगाच फणी कट्टांत करलसतील॑. दादिगे विंचिरींगाला लांब रुंद फणी, बायकांना एक गिड्ड रुंद फणी असेल॑. त्यज विना एक लांब फणी, डोस्केंतल ऊं काढाला, व॑रलपटीस ल्हान फणीस्केहीं खालेपटीस लांब लांब फणीस्केहीं असेल॑. व॑रल॑ फणी वाटे ऊं काढून खालेपटीसल॑ फणीच मध्ये ठिवून "टक" म्हणून शब्द करत मरिवास्क असेल॑. कट्टाच फणी विना, म्हैशीच शिंगांत करलत॑ फणी मिळेल॑. म्हैशीच शिंग काटून, घरा बाह्यरेच बसून तासून तासून फणी करून देतील. परंतू घरांतल॑ सोवळ कराच बायका उपयोग करनात॑. तेम्हा प्ळास्टिकाच फणी नहोत॑, नंतरेच आल॑. कोणतरीन मामालोक॑ डेल्हींत्सून की पूनांत्सून की आलतर॑ एक फणी अणतील. जस्सोर फणी म्हणतील. ते काळांत - 1947 पतोरी जस्सोर भारत देशांत होत॑, त्यज नंतर पाकिस्थानाला गेल॑. सध्या बंग्लादेशांत आहे. जस्सोर फणी नीट असेल. त्यज नंतरेच प्ळास्टिकाच फणी आल॑ - "ब्रैट" म्हणून नाव. त्यांतहीं भरून वेगळ वेगळ नावांत फणी, ल्हान थोर असेल. अत्ताहीं येत आहे. आरार एकोणीस साठींत्सून ऐकाच फणी, म्हणजे काय, एकच नावाच फणी उपयोग करत आहे - "ब्रैट" म्हणून नाव, क्षवरकांच फणी म्हणतील. विंचिरींगाला केंस आहे की नाही की, ते वेगळ समाचार. चार आणेला आरंभ करून अता तीस रुपे होऊनगेल॑. एक पटीस रुंद असून दुसर पटीस निरुंद असेल. ते अस्कीन असूनदे, अत्ता कसाला हे फणीच खाणी ? अत्ता पुन्हाहीं कट्टाच फणीच उपयोग परतून आलाहे. ते काळांत पाव आणा, अर्ध अणांत कट्टाच फणी मिळत होत॑. अत्ता शंभर, दीडशें रुपयेंत्सून व॑र व॑र मोलाला मिळत॑. ते कट्टाच फणी घालून विंचिरींगलतर केंस तुटना फुटना म्हणून सांगतात. आरार काय करेल ? केंस असलतरेच की चिंता, तला ते ब्रैट फणीच पुरे. काय म्हणतांत ? काळचक्र कस॑ फिरत॑ पाह्वा ! फणी बरोर, अम्ही अग्गीन पीयाच पाणीच काय हिषोब ? ते काळांत आडाच पाणी, कुंठाच पाणी, नदीच पाणी पीत होतों. पडसा खोंकळा असणारपणीं तावून पीतील. मडकेंत॑ भरून ठिवून हिंस पाणी पीतील. त्यज नंतरेच मद्रासांत अमच॑ मराठी देशस्थ श्री सी.हेच. क्रिष्णमूर्ति राव म्हणून रावजी शोधलत॑ पाणी बॉटलांत घालून "टीम" म्हणून नाव ठिवून शुद्ध मिनरल (धातू) पाणी आरंभ करले. जातान जातान वेगळ॑ वेगळ॑ नावांत बॉटल पाणी, मिनरल-वाट्टर म्हणून बाज़ारांत॑ भरूनगेल॑. ते काय पाणी की कायकी, लोके घेऊन पीतात॑. पुरनातेला "रिवर्स ऑसमोसिस" म्हणून एक. त्यांत काय काय रसायन मिळतकी कायकी कळना, लोके पीतात॑. पाह्याला शुद्ध असत॑. झळाकाच अग्गीन सोन॑ नहो म्हणास्क॑, ते पाणींत काय काय रसायन मिळ्ळाहेकी देवालाच कळेल॑. कालचक्र फिरत॑ का - अत्ता आडाच पाणी, बोरवेल पाणी, नाहीतर॑ पैपांत येयाच पाणीच चोखट म्हणतात॑ ! अधीकपक्षा ते पाणी धरून तावून निवून घालून पीवुया. काय म्हणतांत॑ ? तेवढेच कापणी, संपल॑.