Wednesday, 18 January 2017

An Awkward Journey



Shri. N. Pandurengan had posted this in MDMS (fb) on Mar 07, 2014. My translation of the same into DM is given alongside.



Awkward journey


अवधड अनुभवाच यात्रा



In our life time we have been traveling to so many places. Some journeys are adventurous and some would have put us in awkward position. I have one such position.

Some years back I had been to Coimbatore with my family. My sons were small boys at that time. We had to return to Bangalore by catching the Inter City Express leaving CBE at 2.30 pm. We reached CBE Jn. by 1.30 pm itself. We had booked our tickets in A/C chair car. Since we had a lot of time I thought of bringing some snacks etc., for our journey from a good sweet stall outside the station. I asked my family to wait in the platform and I would return by getting some snacks and train had also not come. I went outside the station in search of some good sweet meat shop.

In my mind the 2.30 pm(2 1/2) had been registered as 2.50 pm since 50 is also half of 100. After much search I got a shop and bought the snacks and returned to the station by 2.35 pm. When I entered the platform I saw the train was just vanishing from the station. My family had boarded the train in a/c. car. I was shocked and realised my foolishness. I knew that my wife would be in distress. Immediately I contacted the Station Master and told him my positon. I requested him to contact the next stop SM and find my family. Tickets were with me. I requested the SM to inform the other Station SM if my wife was having sufficient money let her pay for the journey and continue the journey and I would catch next train. The train would reach Tiruppur after one hour. The SM contacted the Tiruppur Station and informed the SM there. When the train reached Tiruppur the SM went to the A/c compartment and told my message. He asked my family to get down at Tirupr and wait in his office till I arrived at Tiruppur by the next train. He informed me also not to worry and he would place them safe in his office and I could come by next train. Luckily within minutes next train came and bought a tkt to Tiruppur in another one hour I arrived at Tiruppur and took charge of the situation. My wife was of course in an agitated state and she was virtually broke down. I pacified her and regretted my foolishness. Then I thanked the Tiruppur Station Master for his timely help. Then we travelled by another passenger train to Erode and from their caught the train at 10.30 pm to Bangalore. Luckily I could manage to get sleeper by talking to the TTR and reached Bangalore safely and comfortably.

From that day onwards I avoid going outside the station for any purchase !



अम्च॑ जीवनांत अम्ही इकडे-तिकडे भरून यात्रा करणे सहजच॑. त्यांत॑ कित्येक साहसाच अनुभवाच अस्त॑ अणी कित्येक अवधड अनुभवाच पणीं अस्त॑. विचित्र अवधडाच अनुभव एकदपा मला झाल॑.


थोड वर्षापुढे कुटुंबाच बरोर मी कोयंबत्तूराला गेलों. ते वेळी मझ॑ लेंकरे ल्हान पोरे होते. परतून बंगळूराला याला CBCन्तून 2:30 pmला निघाच इंटर-सिटी एक्सप्रस धरामते होते. 1:30 pmलाच CBCला अग्गिदनीं आलों. अम्च॑ टिकट A/C चेर-कारांत बुक केल्होतों. निघाला अण्कीन भरून वेळ होत-ते-करतां, वाटेंत खायाला स्टेषनाच बाहेरच॑ एक चोक्कोट दुकानांत्सून काय तरीन घेईंगून येऊया म्हणून मला वाटले. ट्रेन पणीं आल होत नाही. अग्गिदनासीं प्ळाटफोमांतच असाला सांगूनटाकून पल्हाराच दुकान हुडकींगून बाहेर गेलों.





ट्रेन निघाच समय 2:30 pm म्हणून होत॑. पण, कसकी मझ॑ मनांत॑ ते 2:50 pm म्हणून वाटले. कां म्हणजे, 2:30 म्हणून म्हणाच्याला 21/2 म्हणींगूनटाकलोंकी कायकी. तस॑ 2:30 म्हणाच॑ 2:50 झाल॑ ! (100च अर्ध 50 नहो का ?). इकड॑ तिकड॑ हुडकला नंतर॑ एक दुकान मिळ्ल॑ अणी आवश्याच पल्हार अग्गीन घेईंगून वापस स्टेषनाला येताना 2:35 pm झाल॑. प्ळाटफोमाच आंत वेघत असताना ट्रेन स्टेषन सोडून जायाच पाह्यलों. मझ॑ कुटुंब a/c चेर-कारांत॑ बसल्होते. काय कराम॑ म्हणून मला कळ्ल॑ नाही. मझ॑ बाईल तरपडत असलकी, एवढ॑ मुट्ठाळपण केलोंकी म्हणींगट्लों. समच स्टेषन-मास्टराला पाव्हून झालते सांगट्लों. अग्गिदनाच टिकटीं मझकडच होत॑. पुढे याच स्टेषनाच स्टेषन-मास्टरावाटे मझ॑ कुटुंबाला संपर्क करून, मझ॑ बाईलीकड॑ पैसा असलतर॑ नव॑ टिकट घेईंगून पुढे प्रयाण करूनदे, मी नंतरल॑ एक ट्रेन धरींगून येतों अस॑ सांगट्लों. एक घंटेंत॑ ट्रेन तिरुप्पूर पावल॑. स्टेषन-मास्टर तिरुप्पूराला संपर्क करून हे अग्गीन सांगट्ले. ट्रेन तिरुप्पूर पावल॑ की नाही, तिकडल॑ स्टेषन-मास्टर a/c कंपार्टमेन्टाला जाऊन विवर॑ सांगट्ले अणी तिरुप्पूरांतच उतरून, मी या पतोरी त्यंच ऑफीसांत राखून बसाला सांगट्ले. भाग्यांत॑, थोडकच क्षणांत॑ एक ट्रेन मला मिळ्ळे. तिरुप्पूराला एक टिकट घेऊन एक घंटेच आंत मी तिकड जाऊन सग्ळीन सांभाळलों. खर॑ सांगट्ल तर॑, मझ॑ बाईल उजंड तरपडून जाऊन काहीं कराला होयनाते स्थितींत होती. तिला समाधान करिवून, केलते चूकाला क्षमा सांगिट्लों. समयांत सहाय केलतेला तिरुप्पूर स्टेषन-मास्टराला थॅन्क्स सांगून, वेगळ एक पास्सेंजर-ट्रेनांत ईरोड पर्यंतीन जाऊन, तिकडून साडे दहाच बंगळूराच ट्रेन धरलों. ते ट्रेनाच TTRकड॑ बोलून कसकी स्लीपर बेर्त पणीं मिळ्ळे अणी बंगळूरला वेगळ॑ तंटा काहीं नाहीस्क॑ जाऊन पावलों.

तद्दी पसून प्रयाणाच वेळी काय घेम॑ म्हणजेनीं स्टेषनाच बाहेर जायाच सोडूनटाकलों !    
     


George & his Parking Meter


This is about George the self appointed car park attender in Sacramento, California.



George and his Parking Meter


जॉर्ज अणी त्यंच पार्किंग मीटर


    
We were in USA visiting our son for a few months. Most of the people there do not have the habit of reading news papers. They get all information and news through their mobile phones. Our son was not an exemption. But personally, I just do not know how to handle a Smart-phone with any degree of comfort. I am accustomed to reading the daily newspaper while sipping my morning cup of coffee. Can't help it. It has become my habit. Deprived of this ritual, I was really out of sorts in the first days of our visit. When I could no longer put up with  this, I mentioned it to my son. "Oh, Bapa, why didn’t  you tell this to me earlier ? I will arrange for your daily paper right away. It is no big deal" was his response. Then and there he contacted "Sacramento Bee", and arranged for a six month subscription. The "Bee" is one of the oldest newspapers in the US, having been established more than 150 years back.

Early next morning at 6, there was a thudding noise at the front door. My newspaper had arrived !

Had a glance at the Headlines in the first page. "Three Cheers ! George Is Back !!!" Curious, I read the full report. George was a homeless beggar in Down-town Sacramento. He was not to be seen for four months, it seems. But now he was back. Really, a small matter. Did it deserve to be in the Headlines ?. Let me tell you.





It was quite a problem to get a parking slot in Down-town, For parking your car for 10 minutes you need to insert ten dollars in the parking-meter. George made it his habit to hang around the parking meter. He knew that those who had inserted ten dollars invariably turned up a few minutes late. But if you inserted another 25 cents you could extend your time by another five minutes. If you didn't do it, you will have to pay double penalty ; ie, you would end up paying 20 dollars more. George would insert his own 25 cents into the parking meters which were ticking beyond 9 minutes, so that when the car owner came huffing and puffing, he would see to his relief that the time has been extended by 5 minutes ! The grateful chap would tip George half a dollar or one dollar. It was a win-win situation for both ! George made a nice pile this way.








All of a sudden he disappeared one day. But yesterday he came back after a four month gap and that certainly called for a banner Headline !!!           


एकदा मह॑ लोंकाच बरोर थोड महिने राह्याकरतां अम्ही U S A ला गेलों. तिकडे पोणावांटा दनांसीं न्यूस-पेपर घ्याच दंडक नाही. समाचार अग्गीन मोबैल-फोणांत वाचून कळींगतील॑. मझ॑ लोंक पणीं तसच॑. पण, स्मार्ट-फोण म्हणजे मला होईना. मला दिवसोडी पाष्टे कॉफी पीताना, तज बरोर पेपर पणीं पह्जे. दंडक होऊन गेल॑. पह्यिल॑ थोडक दिवस तरपडून गेलों. सोसाला होईनास्क॑ लोंकाला सांगिट्लों. "कां बापा, कां मला तम्हाच सांगटल नाहींत॑ ? हे काय एवढ॑ थोर विषय का ? अत्ताच एर्पाड करून देतों" म्हण्टला. समेच, "साक्रमेंटो-बी" म्हणून एक न्यूस-पेपर ऑफीसाला फोण करून सहा महिने पेपर घालाला व्यवस्था करूनटाकला. ते फार जुने समाचार-पत्र. दीडशें वर्षाच पुढ॑ आरंभ केलते.


दुसर॑ दिवस पाष्टे बरोर सहा घंटेला घरच॑ बाहेरच॑ कवाडांत "धड"शी शब्द ऐकलों. मझ॑ पत्र येऊनगेल॑ !

पह्यिल॑ पानांत Head-line काय म्हणून पाह्यलों. Three Cheers ! George is Back !!! म्हणून होत॑. काय विषय म्हणून पूरा वाचलों. George म्हणणार॑ तिकडल॑ down-town-णांतल॑ भीकारी. घरदार काहीं नाहीतो. चार महिने तो कोठकी गेलहोता म्हणे. अता पर्तून आला. ल्हान विषय. हे कां Head-line-आंत घाटले ? सांगतों.

डौण-टौणांत कार-पारकिंग मिळणे उदंड कष्ट॑. दहा मिनिट पार्क कराला दहा डोळर पारकिंग-मीटरांत घालाम॑. George तिकडच केम्हाहीं गुंडाळींगून असल॑. तल कळल॑, दहा मिनिट म्हणून कोणतरीन पारकिंग-मीटरांत दहा डोळर घालूनटाकून गेलतर॑, वापस येताना एक-दोन मिनिट जास्तीच होईल म्हणून. दहा मिनिटाच आंत पंचवीस सेन्ट त्यांत घाटलर॑, पुन्हा पांच मिनिट तिकडच पार्क करूया. नाही घाटल॑ म्हणजे, दुगुणा दंड देम॑. म्हणजे, वीस डोळर पुन्हा घालाम॑. George काय करत होता म्हण्जे, नौ मिनिट होतानच पारकिंग-मीटरांत पंचवीस सेन्ट तज पैसा घालूनटाकल॑. बंडीच मनुष पळून पळून येऊन पाह्ताना पांच मिनिटाच जास्ती समय मिळ्ळसाच पाह्यील॑. अप्पाडा !! संतोषांत तो George-ला अर्ध डोळर की एक डोळर की देईल॑. Win-Win for both ! अस॑ George भरून पैसे करत होता.

असलास्क॑ असून तो एक दिवस कोठकी नापत्ता होऊनगेला. चार महिनेच नंतर॑ अत्ता, काल॑ वापस आला म्हणे. हेच ते गांवाच थोर Head-line समाचार !!!       


Tuesday, 17 January 2017

"The Mirror" a poem by Edmond Burke


The Mirror
A poem by Edmond Burke

Edmond Burke (1729-1797) was an Irish statesman as well as an author, orator, political theorist and philosopher. He is remembered for his support for the cause of the American Revolution and the impeachment of Warren Hastings from the East India Company.

His poem “The Mirror” written a humorous vein, has been translated into DM by me and based on this, AC re-wrote it in Mainstream Marathi (MM).    


The Mirror

अर्सा
(Re-written in DM by me)
अरसा
(Re-written in MM by AC)

I look in the mirror
And what do I see
A strange looking person
That cannot be me.

For, I am much younger
And not nearly so fat
As that face in the mirror
I am looking at.


Oh, where are the mirrors
That I used to know
Like the ones which were
Made thirty years ago

Now all things have changed
And I'm sure you'll agree
Mirrors are not as good
As they used to be.

So never be concerned,
If wrinkles/ extra flab appear
For one thing I've learned
Which is very clear,

Should your complexion
Be less than perfection,
It is really the mirror
That needs correction.


पाह्यलों केम्हा अर्सांत
दिसल॑ काय मी सांगू ?
कोण की मनुष विचित्र
नाही तो कंडिप मी.

दिसलत्या पक्षा मी
धक्टा आहों अण्खीन,
दांडग॑ आहे तोंड
मझ॑ पक्षा अर्सांत॑.

अर्सा कोठ॑, सगळीन
मला कळ्ळते अग्गीन,
तीस वर्षा पुढे
होतते सारख॑ तेवढीन ?

होत॑ कस॑ अर्सा तेम्हा,
बदलल॑ सगळीन अत्ता
करतात नाहीत तस॑
होय, ओपून सरांव॑ अस॑.

काताडाला आल॑ जरा,
झाल॑ जाड थोडक॑
निर्णय करलों स्पष्ट॑ 
योचना कराच व्यर्थ.

आंग दिसल॑ सावळ॑
तर, तुमच॑ नहो ते चूक
बदलून टाका समेच 
अर्सा तुम्च॑ तेवढच !


आरशांत पाहतो मी
आणि काय मला दिसे
कोणी अनोळखी एक
तोमीकदापि नसे

अहो, मी आहे तरुण
आणि नाही तसा जाड
जसा दिसे तो चेहरा
आरश्यातला थोराड

गेले कोठे आरसे ते
मला परिचित सारे
सारे घडविलेले ते
तीस वर्षांपूर्वी न्यारे

आता काळ पालटला
तुम्ही मानाल नक्कीच
आरसे ना राहिले हो
जसे असत निश्चित

नका करू हो काळजी
जर्जरतां मांसलतें
कारण की ह्यातूनची
एक गोष्ट स्पष्ट होते

त्वचा जर का तुमची
परिपूर्ण ती दिसेना
तर आरसा तुनचा
बदलूनि तो टाका ना !




RR Re-loaded 9




More of RR's reminisces in a series of nine writings.

No. 9.


RR Re-loaded (18-09-2016)


Re-written in DM script

Mala udhanda laaja vaadtha. Kaayki doga theega dhane 'besha ahe' manun livthaathki manun mee vora vora amcha marathintha livatha hothon. Mala kalala, koni livaacha besha aheki manun 'avadtha' manthinitha; aeka amcha marathintha livthoki manun, dusara kaayki mathaara vaya jaaltho livthoki manun besha ahe manun livthaatha (aththa maja mevne loka pini mee livaacha vaachthineetha, bahineela varaada karun dhevun evda varsha jaala, aththa ithpara kaaye!)

Thae askin aeka patisa asundhe. Aththa paathon, mee livaacha askin parthun parthun thaechahun yevun jaatha. Thae paayaala malaacha kantaala vaadtha, thumaala askin kasa asala! Vaachnaaraana avadtha ki naahi ki, mee upayog karaacha dhone upakaranaalayin - aeka Samsung maathra, aniki aeka Lenovo, thaecha vaidhyashaalaantha pandhraa dhivasa asun mala theen hajaar paanchshe rupaye karcha karivuntakun alaki thae - avadtha maningthon, thaecha punaayin ghaalun taaktha. Mukha pusthika ugadlathra payilla 'punaa prayathna karthon' manun yetha, mala potaantha davalaaska astha, sandaasaala jaavun yejori prayathna poora hun jaatha. Mala udhanda laaja vaadtha, kaaye karun mee konaala saangun! Thumi askin mala kshama karaanvan. Mee payilla paavuntakalthara pusuntakthon, asalthirin kiththeka yevun jaatha, Yeh sankataamala nankara dhivasaala kaayin livthini (kaanaata padtha, nankara dhivasaska manun thumi vichaaraacha). Vegla vaata naahi thumaala.

Maaga livaacha: Aththa livalthayin punaayin punaayin yevuya.

मला उदंड लाज वाटत॑. कायकी दोघ-तीघ दने "बेष आहे" म्हणून लिव्हतातकी म्हणून मी व॑र व॑र अम्च॑ मराठींत॑ लिव्हत होतों. मला कळल॑, कोणी लिव्हाच बेष आहे की म्हणून "अवडत॑" म्हणतनाहीत॑. एक अम्च॑ मराठींत॑ लिव्हतो की म्हणून, दुसर॑ कायकी म्हातारा वय॑ झालतो लिव्हतोकी म्हणून, बेष आहे म्हणून लिव्हतात॑ (अत्ता मझ॑ मेवणे लोक॑पणीं मी लिव्हाच वाचत नाहीत॑. बहिणीला वराड करून देऊन एवढ॑ वर्ष झाल॑. अत्ता इथपर काय !)

ते अस्कीन एक पटीस असूनदे. अत्ता पाह्तों, मी लिव्हाच अग्गीन पर्तून पर्तून तेच होऊन येऊन जात॑. ते पाह्याला मलाच कंटाळा वाटत॑. तुम्हाला अस्कीन कस॑ असेल॑ ! वाचणांरांला अवडतकी नाहीकी, मी उपयोग कराच दोन उपकरणालाहीं (एक सामसंग मात्रा. अण्कीएक, लेनोवो (तेच वैद्यशालांत॑ पंध्रा दिवस असून मला तीनहजार-पांचशे रुपे खर्च करिवूनटाकून आलकी, ते) अवडत॑ म्हणींगतों. तेच पुन्हाहीं घालूनटाकत॑. "मुख-पुस्तिका" उघडून पाह्यलतर॑ पह्यिल॑ "पुन्हा प्रयत्न करतों" म्हणून येते. मला पोटांत ढवळास्क॑ अस्ते, संडासाला जाऊन येजोरी प्रयत्न पूरा होऊनजात॑. मला उदंड लाज वाटत॑. काय करूं मी, कोणाला सांगूं ! तुम्ही अस्कीन मला क्षमा कराम॑. मी पह्यिल॑ पाव्हूनटाकलतर॑ पुसूनटाकतों. असलतरीन कित्येक येऊनजात॑. हे संकटामळे नंखर॑ दिवसाला काहीं लिव्हत नाही. (कानांत पडते, नंखर दिवसचका म्हणून तुम्ही विचाराच॑). वेगळ॑ वाट नाही तुम्हाला.

मागे लिव्हाच॑ : अत्ता लिव्हलतेहीं पुन्हाहीं पुन्हाहीं येऊया.        
     






Monday, 16 January 2017

RR Re-loaded 8





More of RR's reminisces in a series of nine writings.

No. 8.


RR Re-loaded (29-08-2016)


Re-written in DM script

Mee Delheela geltha nava. Hindi bolaala kalna, koni bolaacha ponavanta samjna. Konthri siva dhelthrayin kalna. Dakshin Bharath Hindi Prachar Sabhaacha Madhyama vaachlothon manun naanva.


Dak vibhaagaantha kaamaala millothon. Naoroji Nagaraantha hothon, Sarojini Nagar manaacha tikaanaanthasun kaaryaalayaala jaayaala bus dharaanvan, theththasuncha nigala, barun loka pankthi pankthivini otaaklaasthila. Aeka amcha patisla vaya jaaltho niththe beek gyaala yeyila, konthiri paise dhilthra aatha uchlun aashirvaadha karaaska karala, dheenathra aravaantha veda vankhda siva dheela. Thyaaja lonka chokkota kaamaantha hotha, asalthirin yo beek getha asala.


Aeka dhivasa mee aatha thonda pusingaacha padka kaadingun jaayaala visurungelon, kaaye karna, thae naahithra mala aath modlaaska, themma themma thae padkaavaate thonda pusingaanvan. Thonda palichchisi hothaki naahiki, padka avasya malka hoyila.

Maaga thor bajaar hotha. Bus yaala dahaa pandhra nimisha hotha, pankthintha maaga puda asnaaraankada saanguntakun, aeka padkaacha dukhaanaala gelon, kerchief pajje mantlon, dukhanwaalaala samjalni, hand kerchief mantlon, aathaavaate thonda pusingun dhaakivlon, kaayin prayojana nahi, dukhaanwale askin paschimi Pakistaanaanthasun palun althane, thevda dukhaanwaleyin ponavanta aekaala aeka soyreeka. Evdaantha maja bus evungela, mee palath (laahn vayachki) jaavun bus vegungelon. Karyaalayaala alon. Aath pusaala padka pajjeki, aeka nava 'duster' maahingitlon, pandra besha hotha, thae dhivasa lotuntaklon. Kaaryalayaantha saangitle 'rumaal' manun vichaaraanvan manun.

Kaaryaalayaantha milun aek vaara pathori vorla thalaanthacha hothon. Prakruthicha balaanvna althra kotta jaana manun kalla nahi, konaali vichaaraalayi sankocha, kaaye manun vichaarna manunayin kalna. Akra varsha shaalaantha vaachalthemmayin utun panthojikada aeka bota dhakiviltha nahi. Kaaye karna? Bussanthasun uthraacha tikaana aeka saamoohik vyavastha hotha, aeka vaara theththacha jaavun halka hun yeyina. Dhusara vaara, bhojana velaantha (aeka ghantenthasun dheed ghante pathori) kalla boyeecha thalaantha jaavun paavumna manun aantha guslon, aekla khakhi nijaar, angarka gaalingitlatho palatha yevun mala dharun kaayki vichaarla, mala kaayin samjalni, tho Hindeentha bolatha hotha, mee mala kallatha Englishaantha (akravincha vaachlothon, theyin Tamizh dhwara, kevda English kallaasala?) bolatha hothon. Mala dharun odingun vorla thalaanthala thor adhikaarikada balangun jaavun kaayki saangitla. Thenaala mee kaaryalayaantha millathe kalala. Englishaantha vicharle, kaaye thumala, kalle baayaarla desaancha parcel askin pallasala, thumi kona manun thela kalna, thyaa kartha majakada balaagun alaaye, mantle. Mee maja vichaar saangitlon. Theni thyaala samjivle. Tho, Gyan Chand manun naanva, mala kalle balaangun jaavuna maaga asaacha thae tikaana dhaakivla. Mee thera varsha thae kaaryalayaantha hothon, tho sevtori mala sewa karatha hotha. Mee kaam sodun jaathaana radlaa pini.


Himsa gaanva (chaar mahine) kartha paadha raksha paavul poora jaankun asaanvan karthan pannaas rupaye dhevun aeka shoe getlon, Bata naho, aeka Sindhi Shoes manaacha dhukaanantha getlon, varsha poora una molaala (?) vikaacha dukhaana, Pakistanaanthasun althe lokacha. Mee chaalaacha lakshanaala thae theththa theththa thond ugaduntaakla, sivan sutungela. Varumun kaappom manun Tamizhaantha aththa aggi saangthaatha, mukhyavini heththa alikada sarkar chaalivalthane. Thae kaalaantha Madraasaantha sarkar chaalivnaaraansa adhika chaangloopanaantha bolaala yeyina, paranthu theni - Sarvasri Rajaji, Kamaraj, Kakkan, Venkatraman, Subramaniam, Bhakthavathsalam, Manikkavelar, Bhoovarahan, vagairah - kaam karnaantha chaangloopana dhakhivtheela. English wale jaavun pandhrah varshacha holotha, prevention is better than cure manun mee vaachlothon. Thyaajaska dhone paadha rakshaayin adhika paataacha puda barora karaanvan maningitlon.

Themma Delhi Tamil Sangam Connaught Place manaacha tikaana hotha, thora thora dukhaana, molayin thasacha. Kemmathirin aeka dhivasa Tamil chal chithra paayaa karthan ayiththa vaara paashte Regal Theatre jaayina - dhevulaala jaayaaska arnodhi loukara utun snaan karuntakun nigaanvan, 9 ghantela chithra aaramba honjaayila (Gopalan mannaara manthila, ayiththa vaara paashte sardarji aggi Gurudwarala jaathila, Christian loka aggin Churchaala jaathila, ami askin chal chithra paayaal jathon manun), pandhra dhivasaala aeka dhivasa Tamil Sangamaala jaavun arava pusthaka badhilingun yeyina. Thikkada jaathaana barun chapli sivnaara baslaasthila, aeklaakada maja paadha raksha kaadun dhaakivlon. Tho kaayki vichaarla, mala samjalni. Tho kaaye karlaa, shoe kaadun asa thasa mudhirivla, evdooska sivan sutlatha tikaana aggi paatka barun hungela. Pona rupaye hoila mantla, paise adhikacha (1962) vegla vaat naahi, tho shoe gaalingaala hoinaaska paatuntaklaa. Barora, kare mantlon. Sivthaan sivthaan mala kaayki vichaaratha hotha, mala kaaythrin samjalthrachaki jawab dhyaala, mee doska (doyee) alivatha hothon. Ardha ghanta jaala, sivlaampiri nankara pala pala karaala kaayki laavla, visthaacha kaadi jaalivun shoe vora aggin kaayki jalivlaa. Majakada dhevun paanch rupaye dhe mantla. Mala uchlun gaatla, baarah ane kotta, paanch rupaye kotta, mala udhanda adhika paise thae. Mee thyaajakada, pona rupayaa, baarah ane, manun sangatha shoe adikingatha aeka rupayecha nota thela dhyaala gelon. Tho kaayki bolatha konalki balaavla, aek kshanaantha saath aat dhane, thevdin chapli sivnaara yevungele. Vegla vaata naahi, paanch rupaye (bari vela, majakada hotha) dhevuntakun yevungelon. Thyaaja nanthara prevention is better than cure ka varumun kaappom ka, chappli gaalaala hoinaaska paatjori upayog karana, aththaayin thasacha.


Maaga livaacha:

Kiththeka vishaya livthaane manun maningna, paranthu, yathaartha, livloyen, kshama kara.
Kevda chokkata chokkata lekha loka livthaatha, mee kaayki upayog naahitha lekha livthon. Amcha marathintha aek dhone ghoshte livuyaki manuncha. Thyaaja vina mala baaki vishayaantha thevda gyan naahi, thevdacha.


मी डेल्हीला गेलत॑ नवा. हिंदी बोलाल कळना. कोणीं बोलाच पोणावांटा समजना. कोणतरीन शिवा देलतर॑हीं कळना. दक्षिण भारत हिंदी प्रचार सभाच मध्यमा वाचल॑होतों म्हणून नाव॑.

डाक विभागांत कामाला मिळ्ल॑होतों नौरोजी नगरांत॑ होतों. सरोजिनी नगर म्हणाच॑ ठिकाणांत्सून कार्यालयाला जायाला बस धराम॑. तेथसूनच निघल॑. भरून लोक॑ पंक्ती पंक्तीविणी ओठाकलसतील॑. एक अम्च॑ पटीसला वय॑ झालतो नित्य भीक घ्याला येईल॑. कोणतरीन पैसे दिलतर॑ हात उचलून आशीर्वाद करास्क॑ करेल॑. देईनातर॑ अरवेंत॑ वेड-वंकड॑ शिवा देईल॑. त्यज लोंक चोक्कोट कामांत होता. असलतरीन यो भीक घेत असेल॑.

एक दिवस मी हात तोंड पुसींगाच फडकी काढींगून जायाला विसरूनगेलों. काय करणे ? ते नाहीतर॑ मला हात मोडलास्क॑. तेम्हा तेम्हा ते फडकीवाटे तोंड पुसींगाम॑. तोंड पळिचशी होतकी नाहीकी, फडकी अवश्य मळक॑ होईल॑.

मागे थोर बज़ार होत॑. बस येयाला दहा पंध्रा निमिष होत॑. पंक्तींत मागे पुढे असणारांकडे सांगूनटाकून एक फडकीच दुकानाला गेलों. कर्चीफ पह्जे म्हणट्लों. दुकानवालाला समजल॑ नाही. हॅन्ड-कर्चीफ म्हणट्लों, हातावाटे तोंड पुसींगून दाखिवलों. काहीं प्रयोजन नाही. दुकानवाले अस्कीन पश्चिम पाकिस्थानांत्सून पळून अलतने. तेवढ॑ दुकानवालेहीं एकालेक सोयरीक॑. एवढ्यांत मझ॑ बस येऊनगेल॑. मी पळत (ल्हान वयेचकी) जावून बस वेघलों. कार्यक्रमाला आलों. हात पुसाच फडकी पह्जकी. एक नव॑ डस्टर माहींगट्लों. पंढ्र, बेष होत॑. ते दिवस लोटूनटाकलों. कार्यालयांत सांगीट्ले, "रुमाल" म्हणून विचारांव॑ म्हणून.


कार्यालयांत मिळून एक वार पतोरी व॑रल॑ तळांतेच होतों. प्रकृतीच बलावणे आलतर॑ कोठ जाणे म्हणून कळ्ल॑ नाही. कोणालीन विचारालाहीं संकोच॑. काय म्हणून विचारणे म्हणूनीं कळना. अक्रा वर्ष साळेंत वाचलतेम्हाहीं उठून पंतोजीकडे एक बोट दाखिवलते नाही. काय करणे ? बस्सांत्सून उतराच ठिकाणी एक सामूहिक व्यवस्था होत॑. एक वार तेथच जाऊन हलक॑ होऊन येईन॑. दुसर॑ वार॑ भोजनाच वेळांत (एक घंटेंत्सून दीड घंटे पतोरी) खाले भोईच तळांत जाऊन पाव्हूम्हणे म्हणून आंत घूंसलों. एक खाकि निजार अंगरखा घालींगट्लातो पळत येऊन मला धरून कायकी विचारला. मला कायीन समजल नाही. तो हिंदुस्थानी बोलत होता. मी, मला कळ्ळ्ते इंग्ळीषांत॑ (अक्रावींच वाचलों, तेईन तमिळ द्वारा. केवढे इंग्ळीष कळ्ळसेल॑ ?) बोलत होतों. मला धरून ओढींगून (होढींगून) व॑रल॑ तळांतल॑ थोर अधिकारीकडे बलाईंगून जाऊन कायकी सांगिट्ला. तेनाला मी कार्यालयांत मिळ्ळते कळना. इंग्ळीषांत विचारले, "काय तुम्हाला कळल॑, बाह्येरल॑ देशाच पार्सल अस्कीन पडलसेल॑, तुम्ही कोण म्हणून तला कळणा. त्या करतां मझकडे बालाईंगून आलाहे" म्हणट्ले. मी मझ॑ विचार सांगिट्लों. तेनी तला समजिवले. तो, ग्यानचंद म्हणून नाव, मला खाले बलाईंगून जाऊन मागे असाच ते ठिकाण दाखिवला. मी तेरा वर्ष ते कार्यालयांत होतों. तो शेवटोरी मला सेवा करत होता. मी काम सोडून जाताना रडलापणीं.

हिंस॑ गांवा (चार महिने) करतां पाद-रक्षा पाऊल पूरा झांकून असांव॑ करतां पन्नास रुपे देऊन एक षू घेट्लों. बाटा नहो, एक "सिंधी षूस" म्हणाच दुकानांत घेट्लों. वर्ष पूरा उणे मोलाला (?) विकाच दुकान. पाकिस्थानांत्सून आलते लोकच॑. मी चालाच लक्षणाला ते तेथ तेथ तोंड उघडूनटाकल॑, शिवणे सुटूनगेल॑. "वरुमुन काप्पोम" म्हणून तमिळांत अत्ता-अग्गीन सांगतात॑. मुख्यविणी हेथ॑ अलीकडे सरकार चालिवलतेने. ते काळांत मद्रासांत सरकार चालिवणारांस अधीक चांगूळपणांत बोलाल येईना. परंतू तेनी (सर्वश्री राजाजी, कामराज, कक्कन, वेंकटरामन, सुब्रमण्यम, भक्तवत्सलम, माणिक्कवेलर, भूवराहन वगैरा) काम करणेंत॑ चांगूळपण॑ दाखिवतील॑. इंग्ळीषवाले जाऊन पंध्रा वर्षेच झाल्होत॑. Prevention is better than cure म्हणून मी वाचल॑होतों. त्यजस्क॑ दोन पाद-रक्षाईं अधीक फाटाचपुढे (पाटाचपुढे) बरोर करांव॑ म्हणींगट्लों.


तेम्हा "डेल्ही तमिल संघम" कॉणाट-प्ळेस म्हणाच ठिकाणंत॑ होत॑. थोर थोर दुकान, मोलीं तसेच॑. केम्हातरीन एक दिवस तमिळ चलचित्र पाह्याकरतां अयितवार पाष्टे रीगल थियेटर जाईन॑. देऊळाला जायास्क॑ अरुणोदि लोक्कुर उठून स्नान करूनटाकून निघाम॑. 9 घंटेला चित्र आरंभ होऊनजाईल॑. (गोपालन म्हणणार म्हणतील॑, अयितवार पाष्टे सर्दारजी अग्गीन गुरुद्वाराला जातील॑, क्रिस्ट्यन लोके अग्गीन चर्चाला जातील॑, अम्ही अस्कीन चलचित्र पाह्याला जातों म्हणून). पंध्रा दिवसाला एक दिवस तमिळ संघमाला जाऊन अरव॑ पुस्तक बदलींगून येईन॑. तिकड॑ जाताना भरून चप्पलि शिवणार बसलसतील॑. एकलाकडे मझ॑ पाद-रक्षा काढून दाखिवलों. तो कायकी विचारला. मला समजल नाही. तो काय करला, षू काढून अस॑ तस॑ मुदरिवला. एवढूस्क॑ शिवणे सुटलते ठिकाण अग्गीन फाटक॑ भरून होऊनगेल॑. पोणा (पौणे) रुपे होईल म्हणट्ला. पैसे अधीकच (1962) वेगळ॑ वाट नाही. तो षू घालींगाला होईनास्क॑ फाटूनटाकला. बरोर कर म्हणट्लों. शिवतां शिवतां मला कायकी विचारत होता. मला कायतरीन समजलतरेचकी जवाब द्याला. मी डोस्के (डोई) हलिवत होतों. अर्ध घंटे झाल॑. शिवलांपिरी नखर॑ पळ-पळा कराला कायकी लावला. विस्ताच काडी जळिवून षू व॑र अग्गीन कायकी जळिवला. मझकडे देऊन पांच रुपे दे म्हणट्ला. मला उचलून घाट्ले. बारा अणे कोठे पांच रुपे कोठे. मला उदंड अधीक पैसे ते. मी त्यजकडे पोणा (पौणे) रुपे बारा अणे म्हणून षू अडिकिंगत एक रुपेच नोट तला द्याला गेलों. तो कायकी बोलत कोणालकी बलावला. एक क्षणांत सात आठ दने, तेवढीन चप्पली शिवणार येऊनगेले. वेगळ॑ वाट नाही, पांच रुपे (बरी वेळ, मझकडे होत॑) देऊनटाकून येऊनगेलों. त्यज नंतर॑ "prevention is better tha cure" का "वरुमुन काप्पोम" का चप्पली घालाला होईनास्क॑ फाटजोरी उपयोग करणे. अत्ताईं तसच॑.

मागे लिव्हाच॑ :
कित्येक विषय लिव्हताने म्हणून म्हणींगणे. परंतू, यथार्थ लिव्हल्होयें. क्षमा करा. केवढ॑ चोक्कोट चोक्कोट लेख लोक॑ लिव्हतात॑, मी कायकी उपयोग नाहीते लेख लिव्हतों. अम्च॑ मराठींत॑ एक दोन गोष्ट लिव्हुयाकी म्हणूनच॑. त्यज विना मला बाकी विषयांत तेवढे ज्ञान नाही, तेवढच॑.