Thursday 30 November 2023

Srinivasa Ramanujan’s House – A Visit

 

श्रीनिवास रामानुजनाच घर - एक द्रिश्य

 

Srinivasa Ramanujan’s House – A Visit

 

2023 जूण महिनाच शेवटल॑ वार अम्ही दोघे, म्हणजे मझ॑ बाईल अणी मी, कुंभकोणमांतीन, तसेच तिकड॑ आजू-बाजू असाच देऊळाचीन दर्शन कराला म्हणून गेल्होतों. दर्शन कराला मात्र नहो, एक दोन देऊळांत नवस पालन कराला पणीन होत॑.

चार पांच वर्षाच पुढे पणीन गेल्होतों तिकड॑. ते वेळी देऊळ दर्शनाच एवढ॑ महत्व असाच अण्कीन एक विषय पणीन होत॑ मझ॑ मनांत॑. श्रीनिवास रामानुजनाच घर जाऊन पाह्म॑ म्हणून उदंड आशा होत॑ मला. पण झाल॑ नाही तम्हा. यंदा तस॑ होताने म्हणून निश्चय करलों. चोखट वेळ, साध्य झाल॑ अत्ता.             

 

श्रीनिवास रामानुजनाच नाव ऐकनाते लोके अम्च॑ देशांत भरूनदन असनात. इषोबशास्त्राच लोकांत फार नाव काढलते हे महाविध्वान भारत देशाच एक शोभाशिरोमणी म्हणूनच सांगांव॑. पुरातन भरतखंडांत॑ इषोबशास्त्रांत विश्व-प्रसिधि काढलते आर्यभट्टा, ब्रह्मगुप्ता असलते महान व्यंक्तींच नावाच बरोर श्रीनिवास रामानुजनाच नाव पणीन मिळून आहे म्हणणेंत॑ कोणालीन थोडक पणीन संदेह  असना.

 


1950s च काळांत, म्हणजे मझ॑ बाळपणांत, ह्यांच नाव ऐकल्होतों तरीन जास्ति विषय कळ्होत नाही मला. मझ॑ पणजा रावसाहेब उदारशिरोमणी टी. पद्मनाभ राव ह्यांच मेव्हणा दिवानबहादुर आर. रामचन्द्र राव, श्रीनिवास रामानुजानाला सहाय करलते लोकांच मध्ये एक मुख्य मनुष होत म्हणून मझ॑ बापा सांगून ऐकल्होयें मी.

 

डिसंबर 22, 1887 वर्षी रामानुजनाच जन्म ईरोड पड्णांत झाल॑. ते वेळी ईरोड मैसूर राज्यांत होत॑. नंतर ईरोड मद्रास प्रेसिडसीच भाग झाल॑. अत्ता ईरोड तमिल नाड राज्याच भाग म्हणून आहे. रामानुजनाच बापा कुंभकोणमांत एक ल्हान जौलिच (कापडाच) दुकानांत इषोब लिव्हाच कामांत होते. उदंड साधारण कुटुंब होत॑ त्यंच. रामानुजनाच मरण एप्रिल 26, 1920 वर्षी कुंभकोणमांत झाल॑. मरताना त्यंच वये बत्तीस वर्ष होत॑. 


बाळपणांत कुंभकोणमांत राहत असताना रामानुजनाच विद्याभ्यास टौण हैस्कूळांत झाल॑. ल्हान वयेंतूनच इषोबशास्त्रांत फार श्रद्धा दाखिवत होते तेनी. जी.एस.कार लिव्हलते एक इषोबशास्त्र पुस्तक पूरा वाचून ग्रहण करूनघेवून इषोबशास्त्र विषयांत अगाध पांडित्य संपादाच वाटेला पडले. 1904 वर्षी साळेंत वाचताना त्यंच बुद्धि-सामर्थ्य पाव्हून सर्काराकडून एक स्कॉलरषिप मिळ्ळ॑ त्यांस॑. पण, इषोबशास्त्रांत एवढ॑ बुडून बसल्होते म्हणजे, दुसर॑ विषयाव॑र ध्यान देलेच नाहीत॑. हेज म्हळे इषोब सोडून दुसर॑ विषयाच परीक्षांत अग्गीन हरून गेले. जिंताला झाल नाही म्हणून स्कॉलरषिप राहून गेल॑. पण हे समय पूरा रामानुजन इषोबशास्त्रांत॑ अगाध संशोधन (reaserch) करून भरून प्रमेय (theorems) शोधून काढले. हे अग्गीन तीन पुस्तकांत लिव्हून ठिवून दत्तन करले. भविष्यांत हे तीन पुस्तक फार प्रसिद्ध झाल॑.   

 

दारिद्रांतून चुकाच वाट हुडिकींघ्यून तेनी कुंभकोणम सोडून मद्रासपट्णाला गेले. तिकड॑ गवर्णमेन्ट आर्ट्स कॉलेजांतीन पचैयप्पास कॉलेजांतीन प्रवेश केलेतरीन बिरुद काढाला झाल नाही. तज नंतर उद्योग मिळाच श्रमांत पडले. काळ कांडाला उदंड कष्टी भोगत होतते रामानुजन तीन चार थोर लोकांस मिळून त्यंच संकट सांगून पणीन काहीं झाल नाही.

 

ते वळी इंद्यन मॅथमटिकल सोसैटींत दिवानबहदूर आर. रामचन्द्र राव सेक्रटरी म्हणून होते. त्यांस पाव्हून विषय कळिवलतर कायतरीन होवूया म्हणींगट्ले. रामचन्द्र राव ते वेळी नेल्लूर जिल्हाच कळक्टर म्हणून उद्योगांत होते. रामानुजन नेल्लूरला गेले. रामानुजनाच अपार बुद्धी सामर्थ्य पाव्हून त्यांस सहाय कराला रामचन्द्र राव निश्चय करले. एक चोखट काम मिळापर्यंतीन रामानुजनाच उपजीवनाच खर्च पूरा रामचन्द्र राव स्वता ओपून काढींगट्ले. (हे विषय अम्च॑ बापा अम्ही लेंकरांस म्हण्ट्लते सये आहे मला). शेवटी मद्रास पोर्ट-ट्रस्टांत एक क्ळार्काच काम मिळ्ळ॑.

 

इंद्यन मॅथमटिकल सोसैटीच कित्येक प्रमुख लोके अणी पोर्ट-ट्रस्टांत त्यंच वरल॑ ब्रिटीष अधिकारीच प्रोत्साहन हे अग्गीन ऐकींघ्यून  इंग्लंडाच केम्ब्रिज यूणिवरसिटीच प्रोफसर जी. हेच. हार्डिच बरोर संपर्क करले. रामानुजनाच अपार पांडित्य पाव्हून प्रोफसर हार्डि त्यांस केम्ब्रिज यूणिवरसिटींत॑ जाऊन संशोधन कराच व्यवस्था करून देले. नंतर॑ ट्रिनिटी कॉलेजांतून बी.ए. बिरुद करून देले. मात्र नहो, Fellow of the Royal Society हे महा आदर पणीन मिळ्ळ॑ त्यांस॑. हे महा आदर मिळ्ळते भारत देशाच पहिल॑-पहिल॑ मनुष झाले श्रीनिवास रामानुजन.  

उदंड वर्षाच नंतर॑ हे विषय अग्गीन मी Robert Kanigel लिव्हलते “The Man Who Knew Infinity” म्हणाच रामानुजनाच जीव-चरित्र पुस्तकांत विशद होऊन वाचून कळूनघेट्लों.

     

डिसंबर 22, 1962 वर्षी रामानुजनाच पंचत्तरवां (75th) जन्म दिवसाच स्मरणोत्सव म्हणून इंद्यन पोस्टल डिपार्टमेन्ट एक पोस्टेज स्टॅम्प उतरिवले. पहिल-पहिल॑ मी रामानुजनाच चित्र (पेट) पाह्यलते ते पोस्टेज स्टॅम्पांत होततेच.

 

पहिलंदा कुंभकोणमाला गेलतम्हा रामानुजनाच घर पाह्याला झाल नाहीकी म्हणाच संकट यंदा झाल नाही म्हणून सांगिट्लों की, यंदा पणीन थोडक॑ संदेह झाल॑. सांगतों. पसिद्ध सारंगपाणि देऊळ बीदींतेच आहे हे घर. 20-12-2003 दिवसी राष्ट्र्पति ए.पी.जे. अब्दुल कलाम ह्येनी हे घर भारत देशाच एक स्मारक-वास्तु म्हणून घोषणा करले. घरच॑ बाहेर ओठाकलतर उजव॑ पटीस देऊळाच थोर उंच गोपुर डोळेला देसेल॑. पाष्टे सारंगपाणि देऊळांत श्री नारायणाच दर्शन झालांपिरी नौ घंटेला रामानुजनाच घरच॑ सोमोर (समोर) येवून पाह्ताना घर झांकून किलुप घाट्लसाच पाह्यलों. काय करणे ? कोणालतरीन विचारुया म्हणजे कोणीन न्होव्ते तिकडे. तिकडेच नंखर वेळ ओठाकून कोणतरीन येतातका म्हणून पाह्त होतों. बर॑ झाल॑, थोडक वेळांत घराच समोर सडासरिवून रांगोळी घालाला एक बायको आले. त्यंचकडे विचारताना कळ्ळ॑, बारा घंटेला घर उघडून दाखिवाला एक मनुष येतील म्हणून. अम्हाला ते बरोरेच पडल॑. कां म्हणजे, पट्णाच थोडक दूर असाच गर्भरक्षांबिका देऊळाला जायाच उद्देश पणीन होत॑ अमास॑. एक नवस पालन कराच होत॑ तिकड॑. जाऊन दर्शन करून येयाला तीन घंटे तरीन होईल. म्हणजे बरोर बारा होताना इकड॑ येऊन पावुया. जास्ति योचना करनास्क गर्भरक्षांबिका देऊळाला निघलों. पर्तून येऊन पाह्ताना घर उघड होत॑. घर पाह्यींगाच मनुष पणीन होते. 

 
घराच आंत घूसून एक घंटेच समयांत पूरा पाह्यलों. एक-एक खोलीच फोटो पणीन काढलों. मात्र न्हो, वीडियो पणीन काढलों. संतोषविणी बाहेर उतरलों. तिकडून अम्हाला कुंजमेडु श्री राघवेंद्रस्वामी मठाला जामते होत॑. सुमार एक घंटेच प्रयाण होईल म्हणून समेच निघलों.

 





कुंजमेडु मठ दर्शन अणी तीर्थ-प्रसाद, हेज विषीन अग्गीन सांगतों तुम्हाला अण्किएक दिवसी. सद्याला नमस्कार.

 

During the last week of June 2023 both of us, ie, my wife and I went on a temple-trip to Kumbakonam and a few nearby places. In addition to the regular darshan of temples we also had to do a few thanks giving darshans at some other temples.

We had been to these places four or five years back. At that time I had in mind another visit as important as that of a temple darshan.  Visiting Srinivasa Ramanujan’s home was an idea very close to my heart. But it did not happen that time. This time I was determined  not to miss out. Fortunately this time it did happen. 

There will not be many in our country who have not heard Srinivasa Ramanujan’s name. Having attained great fame in the world of Mathematics he has to be surely acknowledged as India’s dazzling crown jewel. None will doubt his name being added to the list of great mathematicians of ancient India such as  Aryabhatta and Brahmagupta  who had attained world renown.   

During my childhood, ie during the 1950s though I had heard of Ramanujan, I did not have much information about him. From my father I had heard that our great-grandfather Rao Saheb Udarasiromani T.Padmanabha Rao’s brother-in-law Diwan Bahadur R. Ramachandra Rao was one of the early patrons of Ramanujan.

 

Ramanujan was born on the 22nd of December 1887 in Erode, which at that time was in Mysore kingdom. Later Erode came under the Madras Presidency. Now it is under Tamil Nadu State. Ramanujan’s father was an accounts clerk in a small textile shop in Kumbakonam. It was a family of very small means. Ramanujan died on the 26th day of 1920. He was 32 years old at time of his death.

 

During his childhood he attended The Town High-School in Kumbakonam. Right from the very early days he showed a keen interest in Mathematics. He went through G.S. Carr’s book on Mathematics assiduously and gaining the grasp of the subject, went on the launch himself on the right track to greater glory. On account of his meritorious performance he won a Government Scholarship during 1904. But he was so deeply engrossed in Mathematics that he neglected all other subjects. Consequently he fared badly in all subjects other than in Mathematics and lost the Government Scholarship. But during this period he was involved in deep research in Mathematics and produced several mathematical theorems. He recorded all these in three notebooks which later became very famous.  

  

He migrated to Madras to escape the poverty of his days in Kumbakonam. Though he entered the Government Arts College and Pachayappa’s College, he could not complete the graduation course. Thereafter he started looking for a job.  He struggled to  eke out a livelihood and though he met a few important persons, nothing came of it.

 

At that time Diwan Bahadur R. Ramachandra Rao was the Secretary of the Indian Mathematical Society. Ramanujan thought something good will come by meeting  and briefing him. Ramachandra Rao was working as Collector in Nellore District. Ramanujan went to Nellore. After seeing Ramanujan’s genius Ramachandra Rao decided to help him. He took upon himself to support Ramanujan financially till he secured a good job. (I remember our father telling us about this when we were children). At last Ramanujan secured a post in the Madras Port Trust as a  clerk.

 

Ramanujan was encouraged by some of his well-wishers and his English boss in Madras Port Trust to contact Prof G. H. Hardy of Cambridge University. Impressed with Ramanujan’s deep knowledge Hardy arranged for him to pursue research in Mathematics in Cambridge University. He also arranged for a B.A. Degree from Trinity College and thereafter arranged the honour of Fellow of the Royal Society. Ramanujan became the first Indian ever to be conferred with this honour.

 

A number of years later I gathered these information while reading Robert Kanigel’s biographic book “The Man Who Knew Infinity”.                            

    

December 22nd 1962 was Ramanujan’s 75th birth anniversary. The Indian Postal Department brought out a commemorative  postage stamp to mark this occasion. This was the first time I saw Ramanujan’s picture. 



I told you that the disappoint which I had for not seeing Ramanujan’s house during our first visit to Kumbakonam was made up during this trip. Well, this time also there was a hiccup. Let me tell you. The house is in the same street as the famous Sarangapani temple. On 20-12-2003 President A.P.J. Abdul Kalam had declared this house as a National Monument. Standing outside the house you can see the tall gopura of the temple on the right side. In the morning after having darshan of Lord Narayana at the Sarangapani temple we reached the house at 9 O’clock. We found the door closed and locked. What to do ? There was nobody there to enquire also. So we hung around the place for some time when a lady arrived to sweep the place in front of the steps with diluted cow dung water for decorating with rangoli. On enquiring with her we were told that the caretaker of the house will come at 12 noon to show the place to visitors. This suited us as we had planned to proceed to Garbharakshambika temple situated a little far from the town. We had to perform a thanks-giving darshan at this temple. This will take about three hours and so when we return to the house it will be 12 noon. Without thinking further we proceeded to Garbharakshambika temple. When we returned the house was open and the caretaker also was there.

We spent an hour in the house and took photos of all the rooms as well as a walk-through video of the house. Felt very happy as we came out. From there we had to proceed to Kunjumedu Sri Raghavendra Swamy Mutt. As this was about one hours ride we left immediately.

 







 

I shall tell you about our visit to Kunjumedu Sri Raghavendra Swamy Mutt and the Tirthaprasad thereat another day. For now, Namaskar.

                     

 

Ananda Rao Vasishta


Sunday 6 October 2019

शब्दालंकार - 17






Shabdalankar - 17

Taking cue from some head-words in the “Figures of Speech” section of the DM Dictionary, Shri. Rajaram Ramachandran regales us with his “शब्दालंकार, a series of 17 writings.


झोंपाळू

झोंपाळू fig an extremely lazy person. फार आळसीच मनुष. uis तला तीन चार चोखट चोखट काम  मिळ्ळतरीन, तजांतून तेवढीन काढूनटाकले. तो एक झोंपाळू म्हणून नंतर मला कळ्ळ॑.

Ada velaantha jompi jaanaara, khemma paa jompicha dolayntha dukhli dhetha aasnaara, aalasi - rr.

Rathricha vela barora jompi jaatho ki naahiki, dhivasa vela jompi jaanaaraala jompaalu manthila.  Manje karaavnthae kaama askin karnatha ugocha basun asna, dukhli dhetha asna, jompi jaana asa asnaara lokaana jompaalu  manthila.  Thasa paayilthra rrayin aeka jompaalu cha.  Thae kasa?

Laahn vayaantha shaalaala jaathaana jompi jaayaala hoina.  Panthoji paatha asthila.  Purnaathaala thor panthoji gatkyaala aekdha phirun paatha asthila, konthirin vaachnaantha niga dheynaaska kodi karlathra, jompi gelthra maarun vala kaaduntakthila.  Pori vegla asthila, thyaancha somora maara getlathra laaja vaatala.  Devaa dhayaantha rraala thasa kaayin holthe naahi.  Vaachnaantha aaha oho manun naayithrin, shaalcha vaachnaacha kaam askin borora karuntaakila, purnaathaala panthoji lokaana garcha baaji paala, chincha mirsinga, naarala, kela,  kovaraacha thela, vagairah vagairah themma themma anun dhevuntakila.  Theni gharaala dupaara jevaala jaayaala apnaacha dhone chakraacha thudivaacha bandi dheyila.  Thyaakarthaan shaalaantha thanta kaayin asaltha nahi.

Shanivaara aithvara alamanje dupaarcha jevna jaalaampiri garcha bandi jaadaacha shawleenthaki goata kalleki otaakivlaasthila, gavatha gaalun vora aeka jutaacha padka paangrivlaasthila, thyaantha nijalathra dhone theen gante vela chokkota jompecha.

Delheentha?  Kaaryaalayaantha dhole jaankaala hoina, thasa kaama.  Shanivaara aithvaara khemma khemma vela milthaki jompecha.  Jevuntakun baslathra dolay thasacha odala, doska (doyee) lavun jaayila.    Thyajamala kaaye jaala?  Aalasipan yevungela.  Aaje karaavnthe kaama udhya parmaasi karuyaaki manun lotuntakila.  Udhya, parma, therma manun kiththekdha kaama thasacha raavun jaayila.  Laahn vayaantha karlatha chooke - jompaalu, aalasi - asalthaamala chaar paanch gadavaacha vaye jaalampiriyin sutna mantha.  Aeka kaama kaadlon, samplon manun naahi, asa aaje, udhya manun kaama odatha loatatha jaayila. Aththa paava kaan, yeh livaala aeka vaaraa puda maningitla, chaar ghoshte livlaa, basungela, char dhivasa puda nankara livla, tivuntakla, aaje punaayin prayathna karatha ahe, paavumna kaama sampthaka, naahika manun; sampivaala jaalni, aniki aeka dhivasa lotungela. Thae 'aaje' kaale hungela,  aaje paavumna.

Jompaaluska asun aalasi asalthaamala rraala chinthlaaska puda yeyaala jaalni.  Asa atingun paatho rr - ekonvees saateevora theeneentha Reuters antha kaama milaalaska hotha, baayaarla desaantha kaama karanvan, aalasipan, nokko manuntakla.  Char varshaa nanthara aeka chokkota kaama millaasala, paranthu Dehra Dunaala jaanvan, nokko manuntakla.  Kuwaitaantha aeka kaama, barun sampaadhilaasuya, theyin opingitlaani (hyaantha aeka chokkota jaala, nankara dhivasaantha Kuwaitaantha baanda baandi, maara maari hungela).  Thyaajaskacha Iranaantha milaask hothathe kaamayin, nokko mantlaaki rr vaanchla, thae desaantha udhandacha baanda baandi, maaraa maari.   Asa kevdaki puda yeyaala vaata hotha, paranthu aalasipanaamala thasacha raavungela.  Aththa atingun kaayin karaala hoina.

Aththa kasa?  Aththayin thaecha, jompaalu, aalasi.  Pension (adeecha aane) gyaala vaanchun ahen manun saangaala jaayaala sevatla dhivasa valaandun, dhone theen mahine pension raavun jaavun nantharacha kaama karala.  Varshaa varsha haecha hishoba. Aekeka kaamaanthayin asacha, jevnaavina.

rr badhalalka?  Kuthraacha vaankun asaacha poosa laamba karlaaska cha!

23-10-2018


झोंपाळू

झोंपाळू fig an extremely lazy person. फार आळसीच मनुष. uis तला तीन चार चोखट चोखट काम  मिळ्ळतरीन, तजांतून तेवढीन काढूनटाकले. तो एक झोंपाळू म्हणून नंतर मला कळ्ळ॑.

अडवेळांत झोंपी जाणार, केम्हा प्हा झोंपीच डोळेंत डुक्ळी देत असणार. आळसी - rr

रात्रीच वेळ बरोर झोंपी जातो की नाहीकी, दिवस वेळ॑ झोंपी जाणाराला झोंपाळू म्हणतील. म्हण्जे, करांव॑ते काम अस्कीन करनात उगोच (उगेच) बसून असणे, डुक्ळी देत असणे, झोंपी जाणे अस॑ असणार लोकांना झोंपाळू म्हणतील. तस प्हायलतर आरारीन एक झोंपाळूच. ते कस॑ ?

ल्हान वयेंत साळेला जाताना झोंपी जायाला होईना. पंतोजी प्हात असतील. पुर्नातेला थोर पंतोजी घटिकाला एकदा फिरून प्हात असतील, कोणतरीन वाचणेंत निगा देईनास्क खोडी करलतर, झोंपी गेलतर मारून वाळा काढूनटाकतील. पोरी वेगळ॑ अस्तील, त्यांच सोमोर (समोर) मार घेट्लतर लाज वाटेल. देवा दयांत आरारला तस काहीं होलते (झालते) नाही. वाचणेंत आहा-ओहो म्हणून नाही तरीन, साळेच वाचाच काम अस्कीन बरोर करूनटाकेल. पुर्नातेला, पंतोजीलोकांना घरच॑ भाजीपाला, चिंच मिर्शिंगा, नारळ, केळे, कोवराच (खोब्रेच) तेल वगैरा वगैरा तेम्हा तेम्हा आणून देऊनटाकेल. तेनी दुपारा जेवाला जायाला अपणाच दोन-चक्राच तुडिवाच बंडी देईल. त्या करतां साळेंत तंटा काहीं असलते नाही.

शनिवार अयितवार आल॑ म्हणजे दुपारच॑ जेवण झालांपिरी घरच॑ बंडी झाडाच सावळींत की गोठाच खाले की ओठाकिवलासतील, गवत घालून वोर एक गोणीच फडका पांघरिवलासतील, त्यांत निजलतर दोन तीन घंटे वेळ चोखट झोंपेच.

डेल्हींत॑ ? कार्यालयांत डोळे झांकाला होईना, तस काम. शनिवार अयितवार केम्हा केम्हा वेळ मिळते की, झोंपेच. जेवूनटाकून बसलतर डोळे तसेच ओढेल, डोस्के (डोई) लवूनजाईल. त्यजमळे काय झाल॑ ? आळसीपण येऊनगेल॑. आज करांव॑ते काम उद्या परमाशी करुयाकी म्हणून लोटूनटाकेल. उद्या, परमा, तेरमा म्हणून कित्येकदा काम तसेच राहूनजाईल (रावूनजाईल). ल्हान वयेंत करलते चूक -झोंपाळू, आळसी- असलतामळे चार पांच गाढवांच वये झालांपिरियीन सुटना म्हणते. एक काम काढलों संपिवलों म्हणून नाही. अस॑, आज उद्या म्हणून काम ओढत लोटत जाईल. अत्ता प्हावा कां, हे लिव्हाला एक वारा पुढे म्हणींगिट्ला, चार गोष्ट लिव्हला, बसूनगेला, चार दिवसा पुढे नंखर लिव्हला, ठिवूनटाकला, आज पुन्हायीन प्रयत्न करत आहे, प्हावम्हणे काम संपतेका नाहीका म्हणून. संपिवाला झाल नाही, अण्खी एक दिवस लोटूनगेल॑. ते "आज" काले होऊनगेल॑, आज प्हावम्हणे.

झोंपाळूस्क असून आळसी असलतामळे आरारला  चिंतलास्क पुढे येयाला झाल नाही. अस॑ अठींगून प्हातो आरार. एकोणीस साठीवोर तीनांत (1963) रोयटर्स (Reuters) आंत काम मिळास्क होत॑. बाह्येरल॑ देशांत काम करांव॑, आळसीपण, नोक्को म्हणूनटाकला. चार वर्षा नंतर एक चोखट काम मिळ्ळासल, परतून ढेहराडूनाला जांव॑, नोक्को म्हणूनटाकला. कुवैतांत एक काम, भरून संपादिलासुया, तेयीन ओपींगिट्ला नाही (ह्यांत एक चोखट झाल॑. नंखर दिवसांत कुवैतांत भांडाभांडी, मारामारी हूंगेल॑/होऊनगेल॑). त्यजस्कच इरानांत मिळास्क होतते कामयीन, नोक्को म्हणट्ला की, आरार वांचला. ते देशांत उदंड भांडाभांडी मारामारी. अस॑ केवढेकी पुढे येयाला वाट होत॑. परंतु, आळसीपणामळेतसेच रावूनगेल॑(राहूनगेल॑). अत्ता अठींगून काहीं कराला होईना.

अत्ता कस॑ ? अत्तायीन तसेच, झोंपाळू, आळसी. पेन्शन (अडीच आणे) घ्याला वांचून आहें म्हणून सांगाला जायाला शेवटल॑ दिवस वलांडून दोन तीन महिने पेन्शन राव्हूनजाऊन नंतरेच काम करेल. वर्षावर्षी हेच हिषोब (इषोब). एक एक कामांतयीन असेच, जेवणे विना.

आरार बदलेल का ? कुत्राच वांकून असाच पूंस लांब करलास्कच॑ !

22-10-2018


(Re-written in DM script by ARV)      




Friday 4 October 2019

शब्दालंकार - 16




Shabdalankar - 16

Taking cue from some head-words in the “Figures of Speech” section of the DM Dictionary, Shri. Rajaram Ramachandran regales us with his “शब्दालंकार, a series of 17 writings.


ढाळास देणे

ढाळास देणे fig to cause butterflies in the stomach. to scare someone. पोटांत॑ बड-बडा आणिवणे. दूसरेंला भें आणिवणे. uis परमा दिवसी मझ एक मित्र येऊन ढाळास देवुनटाकून गेला. तो सांगतो "याच वर्षापासून मुनिसिपालिटि "प्रोपरटी-टेक्स" तिप्पट कराला जातात॑".

rr laahn asthaana Nagapattinam gelthemma payillandha samudhra paaylaa.  Thyaaja manaantha themma kaaye maningitla manun saangna udhanda srama.  Ghaavaantha kunta paaylaaye, kaalvaay paaylaaye, gharaa baaju aeka laahna tikaana pousaala dhivasa paani barun asaacha paaylaaye (aravaantha thela 'kuttai' குட்டைmanthila, maise thyaantha ghante bar ghante nijun droyn droyn karatha asala), laahn nadhi paaylaaye, paranthu evda thora barun paani asaacha tikaana paavun​a ascharya chakith hungela!  Evda paani ahe, evda thora thora laataa vora vora utun yevun kasa maaga nunjaatha manun yochana karala.  Thyaaja nanthara Trichyntha Kavericha paani barun palaacha paaylaa.

Pandhrah varsha asthaana payillaandha Madrasaala ala, Mylapooraanthacha utharlotha, dhone theen dha Santhome samudhra thataala gela, aek dhivasa dupaarcha vela dhone ghantela mamaacha lonkaala balangun samudhra thataala jaavun paaye polingun parthun ala manaacha payillacha rubbuntakla.

Delheela gelaampiri Yamunaantha poaglaaye, Haridwar Rishikeshaantha Gangaantha snaan karlaaye.  Paranthu samudhra kasa atobun otaklaaye manun chinthalthara aththpini samjathni.

rr saangala, devaacha dayaacha samudhraacha paani theththacha otaklaaye, nahithra Dwaraka, Poompuhaar manaacha tikaana askin paaneentha budungelaaska Chennaicha Besant Nagar,  thor thor manushaancha samaadhi, vagairah askin paani kalle asalki manuna.  Sathya vachan.  Evda brahmaanda paanicha samooha lokaansa adhika srama dheynaatha ahe manje aascharya cha!

Kaalcha arava Hindu Tamil Dishaantha (இந்து தமிழ் திசை) Tamil Naadunthla samudhra thataantha asaacha saath jilenthla ghaavncha lokaana daalaas dhevuntakle.  Aeka lekha alaaya, hay boothalaacha ushna adhika hoyaacha mala samudhra thataakadla saath aat jilenthla gaanva, Chennai sametha, samudhraacha paanintha budun jaayila manun livlaaye.  rraala vachlaaska saye ahe, Indonesia, Thailand, vagairah deshaantha asaacha barun tikaana haecha kaaranaamala paanintha budatha ahe manun, paranthu Chennaila asalthe gathae yeila manun chinthalthe pini nahi.

Kaalchaasun rraala nankara chinthaacha, asa daalaas dhevuntakle ki manun.  Paavumna, samudhra thataantha asun Nanganallur nankara dhooracha manun aeka alpa santhosha.

ढाळास देणे

ढाळास देणे fig to cause butterflies in the stomach. to scare someone. पोटांत॑ बड-बडा आणिवणे. दूसरेंला भें आणिवणे. uis परमा दिवसी मझ एक मित्र येऊन ढाळास देवुनटाकून गेला. तो सांगतो "याच वर्षापासून मुनिसिपालिटि "प्रोपरटी-टेक्स" तिप्पट कराला जातात॑".

आरार ल्हान अस्ताना नागपट्टिणम गेलतेम्हा पह्यिलंदा समुद्र प्हायला. त्यज मनांत तेम्हा काय म्हणींगिट्ला म्हणून सांगाला उदंड श्रम. गांवांत कुंठ (कुंड) प्हायलाहे, कालवायी प्हायलाहे, घरा बाजू एक ल्हान ठिकाण पाऊसाळा दिवसी पाणी भरून असाच प्हायलाहे (अरवांत तेला कुट्टै म्हणतील. म्हैश त्यांत घंटे-भर-घंटे (घंटोनघंटे) निजून "ड्रोंयीं ड्रोंयीं" करत असेल), ल्हान नदी प्हायलाहे परंतु, एवढ॑ थोर भरून पाणी असाच ठिकाण प्हाऊन आश्चर्य चकित होऊनगेला ! एवढ॑ पाणी आहे, एवढ॑ थोर थोर लाटा वोर वोर उठून येऊन कस मागे नूंजात॑ (निघून जात॑) म्हणून योचना करेल. त्यज नंतर ट्रिचींत कावेरीच पाणी भरून पळाच प्हायलाहे.

पंध्रा वर्ष अस्ताना पह्यिलंदा मद्रासाला आला, मैलापूरांतेच  उतरल्होता. दोन तीन दा सॅनतोम समुद्र तटाला गेला. एक दिवस दुपारच॑ वेळ दोन घंटेला मामाच लोंकाला बलाईंगून समुद्र तटाला जाऊन पांये पोळींगून पर्तून आला म्हणाच पह्यिलेच रुब्बूनटाकला.

डेल्हीला गेलांपिरी यमुनांत पोगलाहे (पोहलाहे), हरिद्वार ऋषीकेशांत गंगांत स्नान करलाहे. परंतु, समुद्र कस अटोपून ओठाकलाहे म्हणून चिंतलतर अत्तपणीन समजत नाही.

आरार सांगेल, "देवाच दयाच॑, समुद्राच पाणी तेथेच ओठाकलाहे, नाहीतर द्वारका, पूंपुहार म्हणाच ठिकाण अस्कीन पाणींत बुडूनगेलास्क चेन्नैच बेसन्ट नगर, थोर थोर मनुषांच समाधी वगैरा अस्कीन पाणी खाले असेलकी" म्हणून. सत्य वचन. एवढ॑ ब्रह्मांड पाणीच समूह लोकांस अधीक श्रम देईनात आहे म्हणजे आश्चर्यच॑ !

कालच॑ अरव हिंदु तमिल दिशांत (இந்து தமிழ் திசை) तमिल नाडूंतल॑ समुद्र तटांत असाच सात जिल्लांतल॑ गांवांच लोकाना ढाळस देऊनटाकले. एक लेख आलाहे, हे भूतळाच उष्ण अधीक होयाचमळे समुद्र तटाकडल॑ सात आठ जिल्लांतल॑ गांव, चेन्नै समेत, समुद्राच पाणींत बुडूनजाईल म्हणून लिव्हलाहे. आरार वाचलास्क सये आहे, इंदोनेश्या, तैलॅन्ड वगैरा देशांत असाच भरून ठिकाण हेच कारणामळे पाणींत बुडत आहे म्हणून, परंतु, चेन्नैला असलते गेत (गत) येईल म्हणून चिंतलतेपणीन नाही.

कालचांसून आरारला नंखर चिंताच॑, अस ढाळस देऊनटाकलेकी म्हणून. प्हावम्हणे, समुद्र तटांत असून नंगनल्लूर नंखर दूरेच म्हणून एक अल्प संतोष.  


(Re-written in DM script by ARV)